Λέμονι Σνίκετ: μια σειρά από ατυχή γεγονότα

Lemony Snicket's Α Series of Unfortunate Events. ΗΠΑ, 2005. Σκηνοθεσία: Μπραντ Σίλμπερλινγκ. Σενάριο: Ρόμπερτ Γκόρντον, από τα βιβλία του Ντάνιελ Χάντλερ. Ηθοποιοί: Τζιμ Κάρεϊ, Μέριλ Στριπ, Εμιλι Μπράουνινγκ, Τίμοθι Σπολ, Μπίλι Κόνολι και Τζουντ Λο (η φωνή του αφηγητή). 108 λεπτά.

 Τρία ορφανά παιδιά αντιμέτωπα μ' ένα σατανικό κηδεμόνα, σε μια, βουτηγμένη σε γοτθική ατμόσφαιρα, ταινία.

 Μια ταινία με παιδιά όχι όμως για πολύ μικρά και μεγάλους που τους αρέσουν τα «δυσάρεστα» (από τα οποία όμως δεν λείπει το χιούμορ), λιγάκι εφιαλτικά, παραμύθια, είναι αυτή η ταινία του Μπραντ Σίλμπερλινγκ, κάτι που σίγουρα δεν θα γύριζαν τα στούντιο του Ντίσνεϊ. Ταινία βασισμένη στις ιστορίες της σειράς Λέμονι Σνίκετ του Ντάνιελ Χάντλερ, ιστορίες όπως αυτή των τριών ορφανών αδερφών Μποντλέρ (όπως και Μποντελέρ), που, όπως λέει ο φανταστικός συγγραφέας τους Λέμονι Σνίκετ, «ξεχωριστά έξυπνα και χαριτωμένα, ζουν μέσα στη δυστυχία και τα δεινοπαθήματα».

Τα τρία, μιας βικτωριανής εποχής, δυστυχισμένα ορφανά, η πανέξυπνη Βάιλετ, ο βιβλιοφάγος Κλάους και η μικρούλα Σάνι που δαγκώνει οτιδήποτε, αναγκάζονται να ζήσουν κοντά στον κηδεμόνα τους, κόμη Ολαφ (Κάρεϊ), που μοναδικός στόχος του είναι τα ξεφορτωθεί και να τους φάει τη μεγάλη περιουσία τους. Ετσι αρχίζουν οι περιπέτειές τους, με τα ορφανά να περνάνε από διάφορους κηδεμόνες (τον ερπετολόγο θείο Μόντι και την εκκεντρική θεία Τζόζεφιν), ενώ ο Ολαφ τους κυνηγά αδυσώπητα, με τα παιδιά να αντιμετωπίζουν «μια σειρά από ατυχή γεγονότα».

 Εκείνο που κατάφερε πάνω απ' όλα ο σκηνοθέτης Μπραντ Σίλμπερλινγκ («Η πόλη των αγγέλων») είναι να δημιουργήσει την κατάλληλη ατμόσφαιρα όπου εκτυλίσσεται η περιπέτεια των παιδιών: χώροι φανταστικοί, φοβιστικοί, απειλητικοί, εφιαλτικοί, που θυμίζουν ταινίες του Τιμ Μπέρτον («Ο εφιάλτης των Χριστουγέννων» και «Ο μύθος του ακέφαλου καβαλάρη»), πράγμα που το πετυχαίνει χάρη στα ντεκόρ των Ρικ Χάινρικς (υπεύθυνου και για τα ντεκόρ του «Ακέφαλου καβαλάρη»), Τζον Ντέξτερ και Μάρτιν Γουίστ, αλλά και την έγχρωμη με σχεδόν εξπρεσιονιστικούς φωτισμούς φωτογραφία του Εμανουέλ Λουμπένσκι.

 Καλές οι ερμηνείες, μ' επικεφαλής τον Τζιμ Κάρεϊ, που δείχνει ν' απολαμβάνει τις διάφορες μεταμφιέσεις του, και τη Μέριλ Στριπ στο ρόλο της εκκεντρικής θείας που καταφέρνει να οδηγήσει τα παιδιά στο μυστικό που τους άφησαν οι γονείς τους. Μια απολαυστική ταινία, πολύ πιο ελκυστική από εκείνες του Χάρι Πότερ ή τις συνήθως άνευρες, συχνά γλυκανάλατες παραγωγές των στούντιο του Ντίσνεϊ.

Από τον Τζέρι Λούις στον Δράκουλα

 Τα τρία αδέλφια Μποντλέρ σε μια εξωφρενική ιστορία

Ο σκηνοθέτης Μπραντ Σίμπερλινγκ, σε ένα ρεσιτάλ οίστρου και ασταμάτητης χορογραφίας. Άξιος εκπρόσωπος του «επουράνιου» πνεύματος του Λέμονι Σνίκετ. Οι ρυθμοί του σαν του σκιέρ πάνω στις Άλπεις. Ο φακός του σαν ιστιοσανίδα Κακλαμανάκη στη Χαβάη. Τα ευρήματα σαν καταιγίδα. H αισθητική του σαν ζωγραφική, του κόμικς, πλημμυρίδα. H σκηνοθεσία του σαν κλειδαριά μέγιστης τεχνολογικής ακριβείας. Με συνδυασμό από δύο κωδικούς. Ο πρώτος, από τον καταψύκτη με το μακάβριο χιούμορ του Τιμ Μπέρτον («Ακέφαλος καβαλάρης», «Big fish»). Ο δεύτερος από την εφευρετικότητα των μηχανισμών του Γάλλου Ζαν Πιέρ Ζενέ («Νελικατέσεν», «Ατελείωτοι αρραβώνες»). Επί 108 λεπτά χωρίς ανάσα.

Και τέλος, ο Τζιμ Κάρεϊ (Κόμης Όλαφ). Ο πληρέστερος χαμαιλέων κάθε είδους, τύπου και μορφής κωμωδίας. Με μια κίνηση, χωρίς να το καταλάβεις, «περνάει» από τον Τζέρι Λούις στον Δράκουλα και από τον Δράκουλα στον Ριχάρδο του Σαίξπηρ. Από την πιο αόρατη ρυτίδα μέχρι το τελευταίο ημιτόνιο που βγαίνει από το μέταλλο του ηχείου του παράγεται σαρκασμός, ειρωνεία, σχόλιο, παρωδία, μαύρο χιούμορ, χαβαλές, τσίρκο, γελοιογραφία, ποπ κορν, τα πάντα. H μεγαλύτερη ορχήστρα αποδόμησης και ανασυγκρότησης στη συσκευασία ενός ανθρώπου. Μπροστά του ο οσκαρικός Τζέιμι Φοξ («Ray») είναι απλώς χαλκομανία! Φίλοι μου, κάθε ταινία είναι και από ένα τεστ ευφυΐας. Επομένως όποιος τα ορφανά Μποντλέρ προσπεράσει είναι σαν να ομολογεί πως το IQ του είναι επιπέδου ραδικιού!

Ποιος είναι ο Λέμονι Σνίκετ

 Ο Λέμονι Σνίκετ θεωρείται ο βασικός ανταγωνιστής της Τζόαν Ρόουλινγκ, καθώς τα έντεκα βιβλία του της σειράς «Μια σειρά από ατυχή γεγονότα» έχουν πουλήσει περισσότερα από 15 εκατομμύρια αντίτυπα στην Αμερική και εναλλάσσονται στην πρώτη θέση των μπεστ σελερ με τον «Χάρι Πότερ».

 Αποδεικνύεται όμως μάγος στην προβολή του εαυτού του, καθώς φροντίζει να καλλιεργεί ένα μυστήριο γύρω από την ταυτότητά του. Ο Ντάνιελ Χάντλερ, ο ευτραφής κύριος με το παιδικό πρόσωπο και τα ζουμερά σαν λεμόνι μάγουλα, δεν παραδέχεται ποτέ ότι είναι ο Σνίκετ. Εμφανίζεται πάντα ως εκπρόσωπός του και μπερδεύει περισσότερο τα πράγματα με τις δηλώσεις του: «Γεννήθηκα σε μια μικρή επαρχιακή πόλη όπου οι κάτοικοι ήταν καχύποπτοι και επιρρεπείς στις φασαρίες. Οι οικογενειακές ρίζες μου χάνονται σε μια χώρα που τώρα είναι κάτω από το νερό...»

 Του αρέσει να χώνει τη μύτη του παντού και με τα βιβλία του ερευνά τις περιπέτειες των ορφανών Μποντλέρ. Τι δεν τραβάνε τα άμοιρα από την πρώτη ώς την τελευταία σελίδα. Χάνουν τους συνετούς και πάμπλουτους γονείς τους, το σπίτι τους τυλίγεται στις φλόγες, τα κυνηγάει ο κακός κόμης Ολαφ, προσπαθώντας να σφετεριστεί την κληρονομιά τους... Μια ζωή γεμάτη συμφορές, στις οποίες όμως καταφέρνουν να αντεπεξέλθουν με τις γνώσεις και την επινοητικότητά τους.

 Γοτθικό μυστήριο, βικτοριανή ατμόσφαιρα, σαρκαστικό και ειρωνικό τόνο έχουν τα βιβλία του Σνίκετ, που κυκλοφορούν μεταφρασμένα από τα «Ελληνικά Γράμματα». Ο ίδιος, στο οπισθόφυλλο, προειδοποιεί ότι οι ιστορίες του είναι θλιβερές: «Εσύ, όμως, είσαι ελεύθερος να μην αγοράσεις αυτά τα βιβλία και να διαβάσεις μια χαρούμενη ιστορία». Οπως φαίνεται, όμως, οι μικροί αναγνώστες δεν ακούν, και ρουφούν τα βιβλία του σαν... λεμόνι.