Hollywood Ending. ΗΠΑ, 2001. Σκηνοθεσία-σενάριο: Γούντι Αλεν. Ηθοποιοί: Γούντι Αλλεν, Τέα Λεόνι, Τζορτζ Χάμιλτον, Τριτ Γουίλιαμς, Ντέμπρα Μέσινγκ, Μαρκ Ραϊντέλ, Λου Γου. 110 λεπτά.

Ο Γούντι Αλεν επιστρέφει ανανεωμένος σε μια από τις πιο απολαυστικές κωμωδίες του, στο ρόλο ενός σκηνοθέτη που, παρά τη ψυχοσωματική του τύφλωση, αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει μια ταινία στο Χόλιγουντ.

Εντελώς ανανεωμένος παρουσιάζεται στη νέα του ταινία «Hollywood Ending», ο Γούντι Αλεν, προσφέροντάς μας μια από τις πιο κωμικές και απολαυστικές κωμωδίες του. Πρωταγωνιστής ο ίδιος στο ρόλο του Βαλ Γουάξμαν, σκηνοθέτη προσωπικών ταινιών από τη Νέα Υόρκη, ο οποίος έχει χάσει το κοινό του και που το Χόλιγουντ δεν είναι πια διατεθειμένο να δεχτεί. Αποτέλεσμα να περιορίζεται στο γύρισμα διαφημιστικών σποτ για αποσμητικά, αλλά κι από εκεί απολύεται. Και σαν να μην έφτανε αυτό, η γυναίκα του, η πανέξυπνη και μορφωμένη Ελι (Τέα Λεόνι) τον παρατά για ένα μεγαλοπαραγωγό του Χόλιγουντ. Κάποτε όμως η Ελι, που δεν έπαψε να ενδιαφέρεται γι' αυτόν, πείθει τον παραγωγό σύζυγό της (Τριτ Γουίλιαμς) να του αναθέσει τη σκηνοθεσία μιας ακριβής παραγωγής, που εκτυλίσσεται στη Νέα Υόρκη. Ευκαιρία για τον Βαλ να αναστήσει την καριέρα του, την τελευταία όμως στιγμή το άγχος της παραγωγής του δημιουργεί ψυχοσωματική τύφλωση. Για να μη χάσει τη μοναδική αυτή ευκαιρία, ο ατζέντης του βρίσκει στον Βαλ έναν έμπιστο συνεργάτη -το διερμηνέα του Κινέζου διευθυντή φωτογραφίας- για να τον βοηθήσει να γυρίσει την ταινία χωρίς κανένας να πάρει είδηση ότι είναι τυφλός...

Από τα πρώτα κιόλας πλάνα ο Γούντι μας δίνει την άποψή του για το Χόλιγουντ: χώρος αμορφωσιάς και άγνοιας, όπου για να γυριστούν διαφημιστικά για αποσμητικά τα συνεργεία στέλλονται στην... Αλάσκα, ενώ το μόνο για το οποίο ενδιαφέρονται οι ανίδεοι για το «προϊόν» τους παραγωγοί είναι πώς να βγάλουν περισσότερα χρήματα. Αλλά και οι διάφοροι άλλοι συνεργάτες στην ταινία δεν πάνε πίσω: ο καλλιτεχνικός διευθυντής θέλει να ξαναχτίσει το Σέντραλ Παρκ, ο Κινέζος κάμεραμαν δεν μιλάει λέξη αγγλικά (αναφορά στον Κινέζο κάμεραμαν που ο Γούντι χρησιμοποιούσε στις τρεις προηγούμενες ταινίες του και με τον οποίο φαίνεται δυσκολευόταν να συνεννοηθεί), ακόμη και οι ηθοποιοί, από εκείνους που εμφανίζονται στην οντισιόν μέχρι τη χαζή φιλενάδα του Βαλ, είναι άνθρωποι που ενδιαφέρονται μόνο για το ίματζ τους. Μόνοι, άσχετοι με τον κόσμο αυτό της βιομηχανίας (καθόλου όμως της τέχνης) του κινηματογράφου, ο καλλιεργημένος Βαλ που προτιμά να συζητά για τη μουσική και τις ξένες ταινίες που βλέπει, και η Ελι, η οποία όμως έχει προσχωρήσει στο δέλεαρ των υπερπαραγωγών, προτιμώντας από τον Βαλ το χαζό παραγωγό.

Ο Γούντι αφηγείται με άνεση και εξαιρετικό ρυθμό την ιστορία του, με σπιρτόζους, γεμάτους απολαυστικό χιούμορ διάλογους, με πάντα σωστό τάιμινγκ στην ανάπτυξη των διάφορων γκαγκ: παράδειγμα εκείνο με τον Βαλ και την Ελι στο εστιατόριο, όπου ο Βαλ της εξηγεί πώς σκέφτεται να σκηνοθετήσει την ταινία, με ενδιάμεσα ξεσπάσματα για να την κατηγορήσει επειδή τον παράτησε, ή εκείνο με τον τυφλό Βαλ στο καμαρίνι της μισόγυμνης πρωταγωνίστριας, που τον προκαλεί, χωρίς βέβαια κανένα αποτέλεσμα. Στα καλύτερα γκαγκ κι εκείνο στο πλατό του στούντιο, όπου στο βάθος ενός πλάνου βλέπουμε τον τυφλό Βαλ να πέφτει από μια σκαλωσιά, χωρίς οι άλλοι να τον πάρουν είδηση. Αν θέλετε να γελάσετε με την καρδιά σας, αυτή είναι η ταινία της χρονιάς!

Η τύφλα του Χόλιγουντ

Τρία πράγματα δεν κρύβονται: ο βήχας, ο έρωτας και ο... Γούντι Αλλεν. Όποιος δεν αντιληφθεί τον μέγιστο δείκτη ευφυΐας στο «Ηollywood ending»,του αξίζει η «Φάρμα»!

Το μυστικό των απαράμιλλων αμερικανικών εγκεφάλων είναι αυτή η αλληλεπίδραση σε βαθμό διαρκούς συνουσίας ανάμεσα στον ατομικό, τον ψυχαγωγικό, τον απολαυστικό και τον κοινωνικό προβληματισμό. Πιεζόμενοι μέχρι ασφυξίας από ένα σύστημα που ασταμάτητα ζητάει κι άλλα (εισιτήρια, φράγκα και δημοσιότητα) ξεζουμίζουν κάθε ίχνος ενέργειας και αδρεναλίνης, προκειμένου να γίνουν αντιληπτοί και από τον έσχατο θεατή του τελευταίου εξώστη. Ένα από τα δεκάδες ονόματα που μου έρχονται στον νου είναι ο Μπίλι Γουάιλντερ. Ο Αυστριακός σκηνοθέτης που έμπασε το απαιτητικό επίπεδο της ευρωπαϊκής κουλτούρας στην αμερικανική κωμωδία από την έξοδο κινδύνου. Ένας άλλος είναι ο Γούντι Αλλεν. Ο Νεοϋορκέζος, που κατά συρροήν διασταυρώνει τις αρετές τού Χόλιγουντ με την ποιότητα της Ευρώπης. Τα χαρμάνια, φίλοι μου, είναι τα πιο γευστικά καπνά της οικουμένης και τα αδέσποτα είναι τα πιο έξυπνα σκυλιά που κυκλοφορούν στους δρόμους της Αττικής.

Η σύλληψη της ιδέας που στεγάζει την τελευταία του κομεντί με τον τίτλο «Παίζοντας στα τυφλά» είναι σαν να σκοτώνεις το Χόλιγουντ με το μπαμπάκι. Νευρωτικός, χρεοκοπημένος, λιλιπούτειος, ξεπουπουλιασμένος, διοπτροφόρος και κουλτουριάρης σκηνοθέτης του Χόλιγουντ (όλα αυτά μαζί) χάνει την όρασή του την πρώτη ημέρα των γυρισμάτων της τελευταίας του ταινίας! Απ' αυτή την ταινία εξαρτάται ολόκληρη η μίζερη, άθλια και... προσωρινή ύπαρξή του. Αν θα εξακολουθεί να υπογράφει ως σκηνοθέτης και αν θα καταφέρει να ξανακερδίσει την, κατά τα μισά του χρόνια, ξανθιά γυναικεία ύπαρξη που τον ανέχθηκε αλλά που τώρα τον εγκατέλειψε για τα φράγκα, τις βίλες, τις πισίνες και τα ελικόπτερα ενός λιμοκοντόρου μεγαλογιάπη και μεγαλοπαραγωγού. Του ίδιου που του προσφέρει τώρα τη μεγάλη ευκαιρία της ζωής του και χρηματοδοτεί αυτή την τελευταία του ταινία. Το αντιλαμβάνεστε; Μέσα σε δεκαπέντε λεπτά κατεβάζει τόσες αντιθέσεις και ειρωνικές κόντρες, όσες θα γέμιζαν τις μισές κωμωδίες που γυρίστηκαν τα τελευταία χρόνια από το Χόλιγουντ. Η γυναίκα του με κάποιον άλλο. Ο κάποιος άλλος είναι ό,τι μισεί και απεχθάνεται. Ο ίδιος, ταπεινωμένος και αναγκασμένος να δεχθεί την προσφορά αυτού του άλλου. Και το χειρότερο; Υπηρετώντας και γυρίζοντας σκηνές που για τον ίδιο συνιστούν πράξη εσχάτης προδοσίας!

Η συνέχεια σε κάνει να θυμώνεις με τον εαυτό σου και να ψιθυρίζεις διαρκώς «βρε τον μπαγάσα, πού τα βρίσκει!». Αφού προηγουμένως όλοι οι καρκινολόγοι τον διαβεβαιώνουν πως σκάει από υγεία και πως η τύφλα του είναι προσωρινή - οφειλόμενη σε ψυχοσωματικές διαταραχές - ο ατζέντης του τον πείθει να επιστρέψει στο πόστο του και να παριστάνει σε όλους τον αρτιμελή. «Μα, δεν βλέπω!», λέει εκείνος. «Δεν πειράζει, δεν αλλάζει τίποτα, θα είμαι δίπλα σου και θα σε οδηγώ». Αποτέλεσμα; Στο τέλος, ο αόμματος σκηνοθέτης καθοδηγεί χολιγουντιανή υπεπαραγωγή με δεκανίκι έναν Κινέζο μεταφραστή!

Αν με ρωτούσαν ποιος ενσαρκώνει την καρικατούρα του αρχετυπικού Τειρεσία, θα έδειχνα τον Γούντι Αλλεν στην κρεβατοκάμαρα της ζουμερής Τίφανι Θίσεν σε μια σκηνή απείρου κάλλους. Όπου εκείνη ξεδιπλώνει το μπουρνούζι της και με παρατεταμένα μπαλκόνια τού ψιθυρίζει με περισσή λαγνεία: «Τους σκηνοθέτες που εκτιμώ, στο κρεβάτι μου τους τιμώ». Κι εκείνος, ψαχουλεύοντας τα μπαλκόνια της στα τυφλά, να της απαντάει: «Ω, τι μαλακό μαξιλάρι είναι αυτό!». Και, τέλος, αν μου έλεγαν να δείξω μερικούς από τους... τυφλούς σκηνοθέτες και παραγωγούς της Οικουμένης, θα έλεγα ιδού το Χόλιγουντ, ιδού η τύφλα μας!