Ιταλικά για αρχάριους

Italian for Beginners. Δανία, 2001. Σκηνοθεσία-σενάριο: Λόνι Σέρφιγκ. Ηθοποιοί: Αντρέας Μπέρτελσεν, Ανέτ Στόβελμπακ, Πίτερ Γκάντζλερ, Αν Ελεονόρα Γιόργκενσεν. 112 λεπτά.

Μια ομάδα ανθρώπων που παρακολουθούν μαθήματα ιταλικών βρίσκουν λύσεις στα προβλήματα και την ανιαρή ζωή στη μικρή τους πόλη, σε μια ευχάριστη κωμωδία γυρισμένη στο πνεύμα του Δόγματος.

Μια ελαφριά κωμωδία γυρισμένη στο πνεύμα του περιβόητου Δόγματος είναι η ταινία της νεαρής Δανέζας, Λόνι Σέρφιγκ. Μια ομάδα ανθρώπων με διάφορα προσωπικά προβλήματα -ένας νεαρός ιερέας που αναλαμβάνει καθήκοντα στην τοπική εκκλησία κι αντιμετωπίζει τη μήνιν του γηραιού ιερέα, ένας τελειομανής κομμωτής, ένας αδέξιος αρτοποιός, ένας αθυρόστομος σερβιτόρος, μια μοναχική γκαρσόνα κι ένας αγαθός ξενοδόχος- αρχίζουν να παρακολουθούν νυχτερινά μαθήματα ιταλικών, σε μια προσπάθεια να ξεφύγουν από την ανιαρή ζωή της μικρής τους πόλης και να βρουν λύσεις στα προβλήματά τους.

Η πρώτη κωμωδία στη σειρά των ταινιών του Δόγματος (από σκηνοθέτες όπως ο Λαρς φον Τρίερ, ο Τόμας Βίντερμπεργκ και άλλοι) έχει μια φρεσκάδα και μια ειλικρίνεια που δεν συναντάμε σε πολλές ταινίες της σειράς. Υπάρχουν στην ταινία απλοϊκές σκηνές και κάποια γκροτέσκα αστεία, συνολικά όμως πρόκειται για μια διασκεδαστική κωμωδία -κέρδισε μάλιστα και αργυρή Αρκτο στο Βερολίνο καθώς και το βραβείο της Διεθνούς Κριτικής- που βλέπεται ευχάριστα.

Έξι ψυχές συναντιούνται

Αλλά... Τίποτα δεν πάει χαμένο... Και το «Ιταλικά για αρχάριους» («Italian for beginners»), της Δανέζας Λόνι Σέρφιγκ - Αργυρή Αρκτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 2001 -, μας κάνει να αισιοδοξούμε... Έστω και αν είναι σταγόνα στον ωκεανό της ανοησίας. Έτσι και αλλιώς, όλες τις εποχές, πάντα το ίδιο ίσχυε, πάνω - κάτω... Σημασία έχει να συνεχίζεις να ονειρεύεσαι με ανοιχτά μάτια και να βλέπεις «πυρκαγιές» στον ύπνο σου. Σε κάποιο προάστιο της Κοπεγχάγης, ένας νεαρός παπάς αρχίζει νυχτερινά μαθήματα ιταλικών και γίνεται το επίκεντρο μιας ομάδας ανθρώπων - κομμωτής, αρτοποιός, σερβιτόρος, ξενοδόχος, γκαρσόνα - οι οποίοι τυχαίνει να περνούν δύσκολες καμπές στις ζωές τους... Καθημερινοί άνθρωποι, με «μικρές» ζωές - σαν τις δικές μας.

H Λόνι Σέρφιγκ δοκιμάζει να ανανεώσει το «Δόγμα». Το κίνημα των Σκανδιναβών κινηματογραφιστών - με «αρχηγό» τον Λαρς Φον Τρίερ -, που κλείνει έναν χρόνο ζωής και μετά τη νουβέλ βαγκ ψάχνει συνειδητά την τέχνη τού κινηματογράφου. H ταινία της Σέρφιγκ δεν μένει μόνο στους πειραματισμούς με την ελεύθερη κάμερα σε ανοιχτούς χώρους. Δοκιμάζει να απελευθερώσει το σενάριο από το «ντεκουπάζ» - οργάνωση και κατακερματισμός της δομής της ιστορίας του σεναρίου - και τις ερμηνείες των ηθοποιών. «Αν ξανακούσω το γνωστό "οι Βόρειοι της Ευρώπης είναι κρύοι και ξενέρωτοι, ενώ εμείς οι Μεσόγειοι ωραίοι και θερμόαιμοι", θα βάλω τις φωνές! Πόσες "δικές" μας ή μεσογειακές παραγωγές έχουν την ψυχή αυτής της ταινίας από τη Δανία;», αναρωτιέται η Αντιγόνη, μετά την προβολή - και δεν έχουμε να της απαντήσουμε τίποτα.