Εξομολογήσεις πολύ προσωπικές Confidences trop intimes. Γαλλία, 2004. Σκηνοθεσία: Πατρίς Λεκόντ. Σενάριο: Ζερόμ Τονέρ. Ηθοποιοί: Σαντρίν Μπονέρ, Φαμπρίς Λουκινί, Μισέλ Ντισοσουά, Αν Μπροσέ. 125 λεπτά. Η συνάντηση μιας γυναίκας κι ενός άντρα, ύστερα από μια παρεξήγηση, οδηγεί σταδιακά σε μια παράξενη ερωτική έλξη, σε μια ταινία δοσμένη με λεπτότητα και λυρισμό. Εξοχες ερμηνείες από τη Σαντρίν Μπονέρ και τον Πατρίς Λουκινί. Με τη μοναξιά του ατόμου σε μια μεγαλούπολη, αλλά και την προσπάθειά του για ανθρώπινη επαφή αλλά και έρωτα καταπιάνεται στη νέα του ταινία, που είδαμε αρχικά στο πρόσφατο Φεστιβάλ του Βερολίνου, ο Γάλλος σκηνοθέτης Πατρίς Λεκόντ («Το κορίτσι στη γέφυρα», «Ο δήμιος του Σεν Πιερ», «Ο άνθρωπος του τρένου»). Η ιστορία αρχίζει με μια γυναίκα, την Αν (μια εξαιρετική Σαντρίν Μπονέρ), να φτάνει σε μια πολυκατοικία και να μπαίνει στο ιατρείο ενός, όπως πιστεύει, ψυχολόγου κι αρχίζει να του εξομολογείται τα συζυγικά της προβλήματα. Μόνο που από λάθος έχει μπει στο γραφείο ενός φοροτεχνικού, του Γουίλιαμ (ένας το ίδιο καλός Φαμπρίς Λουκινί), γεγονός που θα μάθει πολύ αργότερα, μια και ο Γουίλιαμ, παρασυρμένος από την εξομολόγηση της γοητευτικής αυτής γυναίκας, αφήνεται για ένα διάστημα να παίξει το ρόλο του θεραπευτή. Εκείνο που ενδιαφέρει τον Λεκόντ είναι η σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στα δύο πρόσωπα. Οπως και οι άλλοι γύρω τους, ο σύζυγος της Αν και η γραμματέας του Γουίλιαμ, η Αν και ο Γουίλιαμ είναι άνθρωποι μοναχικοί. Ο Γουίλιαμ κλεισμένος στον εαυτό του, αποφεύγοντας, ύστερα από απογοήτευση, να δοθεί ξανά συναισθηματικά, προσπαθεί να βοηθήσει την Αν, αν και σταδιακά αρχίζει ο ίδιος να αλλάζει: να ανακαλύπτει την κρυμμένη του ανθρωπιά, αλλά και τα καλά προστατευμένα αισθήματά του, όπως ακριβώς και το προσεγμένο και με λεπτομέρεια τακτοποιημένο διαμέρισμά του - διαμέρισμα που αποπνέει μοναξιά. Η Αν, γυναίκα στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, όπως τουλάχιστο παρουσιάζεται (πράγμα όμως για το οποίο ο θεατής ποτέ δεν είναι βέβαιος), με τις συνεχείς εξομολογήσεις της, βρίσκει κοντά στον Γουίλιαμ έναν άνθρωπο έτοιμο να την ακούσει, όπως δεν την άκουσε ποτέ κανένας άλλος. Ανθρωπο που μπορεί να την καταλαβαίνει, κι αυτή η επαφή μαζί του αρχίζει να την αλλάζει, να την ηρεμεί, να τη μετατρέπει σε μια ερωτευμένη γυναίκα - στοιχείο που ο Λεκόντ τονίζει με όλα τα μέσα που του προσφέρει ο κινηματογράφος, από τους φωτισμούς και τα χρώματα που γίνονται ολοένα και πιο ζεστά, μέχρι και τα κοστούμια αλλά και την όλη της εμφάνιση και συμπεριφορά. Ακόμη, ο Λεκόντ ενδιαφέρεται να τονίσει στοιχεία όπως η αμφιβολία και η αβεβαιότητα, μαζί και η αναμονή, στοιχεία που, όπως ανάφερε ο ίδιος σε συνέντευξή του, είναι δεμένα με τα αισθήματα. Στοιχεία που συμβάλλουν, το καθένα με τον τρόπο του, στο να κάνουν την ερωτική, στην πραγματικότητα αυτή ιστορία πέρα για πέρα συναρπαστική. Kαναπές χωρίς τον Φρόυντ! Φλερτ στον καναπέ του φοροτεχνικού της διπλανής πόρτας. Διότι - λέει ο Πατρίς Λεκόντ, σκηνοθέτης τού «Eξομολογήσεις πολύ προσωπικές» - στον εφοριακό και τον ψυχίατρο δηλώνουμε και κρύβουμε αυτό που μας συμφέρει! Πρώτη και εντελώς «γυναικεία» επιλογή είναι το «Confidences trop intimes», που διαγωνίστηκε στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, μαζί με το «Λιβάδι» του Αγγελόπουλου για τη Χρυσή Αρκούδα. Αμφότερες έχασαν. Δικαιολογημένα. Και ο λόγος είναι ένας. H διάρκεια μιας ταινίας είναι ενενήντα, όχι τριάντα λεπτά! Περίπου μοιάζει με παγκόσμιο πρωταθλητή των εκατό μέτρων που τρέχει σε μαραθώνιο και μετά το πρώτο χιλιόμετρο βλέπει τους αντιπάλους του να τον προσπερνούν. Με άλλα λόγια, η εκκίνηση είναι τρισχαριτωμένη και διαφορετική, αλλά η συνέχεια επαναλαμβανόμενη και φτωχή. Μια μυστηριώδης γυναικεία ύπαρξη (Σαντρίν Μπονέρ) χτυπάει κατά λάθος, αντί του διπλανού ψυχιάτρου, την πόρτα ενός φοροτεχνικού! Ο μοναχικός κυριούλης που μονοτόνως επεξεργάζεται φορολογικές δηλώσεις (Φαμπρίς Λουκινί), αρπάζει την ευκαιρία και στήνει αυτί παριστάνοντας τον Φρόυντ. Έτσι μια νοσηρή αλλά άκρως (γι' αυτόν) συναρπαστική αφήγηση ξετυλίγεται μπροστά του. Και η (στερημένη) φαντασία του αρχίζει να πυροβολεί την πλήξη του. Γιατί εκείνη τού εξομολογείται πως παραλίγο να είχε σκοτώσει τον άνδρα της, πως εκείνος είναι ανάπηρος και πως τη «σπρώχνει» να βρει όποιο να 'ναι ως εραστή. Έτσι... ακουστικά, προσλαμβάνουμε μια «πορνογραφική» σχέση, ταυτόσημη περίπου με εκείνη στο «Δαμάζοντας τα κύματα» του Λαρς φον Τρίερ. Είναι όμως αληθινή; Μπας και όλα είναι σκηνοθετημένα από μια τρελή; Το σενάριο του Ζερόμ Τονέρ, που ταιριάζει γάντι για θεατρικό ντουέτο πρωταγωνιστών ενός σύγχρονου μεταμοντέρνου μπουλβάρ, είναι ευλογημένο από σπάνιες αρετές. Αν μάλιστα αυτές τις αρετές τις διατηρούσε μέχρι τα τελευταία λεπτά, τότε ο Λεκόντ θα είχε υπογράψει τη δεύτερη καλύτερη ταινία του, μετά τον «Εραστή της κομμώτριας». Πρώτα απ' όλα ο ψυχικά άρρωστος και στερημένος έρωτας εισβάλλει τυχαία στον καναπέ ενός... λογιστή. Έπειτα οι χαρακτήρες είναι εξωτερικά ασύμβατοι, ετερόκλητοι, ολότελα διαφορετικοί. Αν όμως τους καλοκοιτάξεις, είναι ταιριαστοί. Όπως λένε και στο χωριό μας «γύρισε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι». Μοναδική επιθυμία της γυναίκας είναι να μιλήσει, του άνδρα να ακούσει. Έτσι η περιπέτεια (Γυναίκα) συναντάει τον ακροατή της (Ανδρας). Εξαιρετικό. Κι έτσι μ' αυτήν την ανάποδη συνάντηση, ο Λεκόντ αναιρεί την ψυχιατρική και μετακινεί τη σχέση από τον καναπέ του Φρόυντ στην ίδια τη ζωή. H θεραπεία του αισθήματος δεν είναι υπόθεση κλινική αλλά εντελώς καρδιακή. Καλύτερος και αποτελεσματικότερος όλων θεραπευτής είναι το ίδιο το αίσθημα. Δηλαδή ξεκινώντας από μια συνηθισμένη, για την εποχή μας, συνθήκη όπου μια γυναίκα επισκέπτεται τον γιατρό της, καταλήγει στην πλήρη ανατροπή. Περίπου, κάτω ο ψυχίατρος, ζήτω ο λογιστής! Confidences Trop Intimes Εγκλωβισμένη σε έναν προβληματικό γάμο η Άννα (Σαντρίν Μπονέρ) βρίσκει επιτέλους τη δύναμη να απευθυνθεί σε έναν ψυχολόγο. Από μία όμως χαριτωμένη ιδιοτροπία της μοίρας θα χτυπήσει τη λάθος πόρτα και θα καταλήξει να εκμυστηρεύεται τα πιο μύχια μυστικά της στο Γουίλιαμ Φαμπέρ (Φαμπρίς Λουκινί) έναν αποσβολωμένο από όσα ακούει …φοροτεχνικό που όσο προχωρούν οι «συνεδρίες» αρχίζει να νιώθει μια ολοένα και μεγαλύτερη έλξη για τη μυστηριώδη «ασθενή» του… «Και οι δύο γιατρεύουμε τις ίδιες νευρώσεις. Τι θα δηλώσουν, τι θα κρύψουν..», λέει ο πραγματικός ψυχολόγος στο χαρακτήρα του Φαμπρίς Λουκινί. Στο φαταλιστικό, ερωτικό σύμπαν του Πατρίς Λεκόντ αυτά που «κρύβονται» και υπονοούνται είναι πάντα περισσότερα από αυτά που δηλώνονται. Οι ενδόμυχες ανάγκες, οι ανομολόγητες φαντασιώσεις, οι ανεκπλήρωτοι πόθοι, η γοητεία της προσμονής και όχι η ολοκλήρωση της ερωτικής επιθυμίας. Ο Λεκόντ επιστρέφει στη ρομαντική, «ηδονοβλεπτική» ατμόσφαιρα του «Εραστή Της Κομμώτριας» και του «Αρώματος της Υβόνης» και ενορχηστρώνει αριστοτεχνικά μια όμορφη μπαλάντα αισθημάτων, ερωτοτροπώντας πότε με τους πρωταγωνιστές και πότε με τους θεατές του. Οι προσωπικές εξομολογήσεις της Άννας απευθύνονται τόσο στον έκπληκτο αλλά και συνεπαρμένο Γουίλιαμ όσο και σε εμάς που παρακολουθούμε «από την κλειδαρότρυπα» την ερωτική ένταση που δημιουργείται ανάμεσά τους. Ο ίδιος ο Λεκόντ υποστηρίζει πως η ταινία είναι ένα συναισθηματικό θρίλερ και δεν έχει άδικο. Το σασπένς της βασίζεται στο μυστήριο των ερωτικών εμμονών, χτίζεται μέσα από κρυφά βλέμματα και αδιόρατες κινήσεις, παίρνει μορφή μέσα από την ατμοσφαιρική, «απτή» αφηγηματικά κινηματογράφηση του Εντουάρντο Σέρα, συντηρείται από τις έξοχες ερμηνείες της Σαντρίν Μπονέρ και του Φαμπρίς Λουκινί και εκτονώνεται με τη βοήθεια ενός διακριτικού, πνευματώδους χιούμορ. Ύστερα και από τον πολύ καλό «Άνθρωπο του Τρένου», μπορούμε νομίζω να πούμε πως ο Πατρίς Λεκόντ ξαναβρήκε τη φόρμα του! |