Ανθρωποκτονία

Manslaughter/Drabet. Δανία, 2005. Σκηνοθεσία: Περ Φλι. Σενάριο: Περ Φλι, Κιμ Λεόνα, Μόγκενς Ρούκοφ, Ντόρτε Χογκ. Ηθοποιοί: Γιέσπερ Κρίστενσεν, Περνίλε Αουγκουστγ, Μπεάτε Μπίλε, Σαρλότε Φιχ.

Ο έρωτας ενός μεσόκοπου καθηγητή με μια νεαρή ακτιβίστρια οδηγεί σε προσωπική τραγωδία, σε μια συγκλονιστική δραματική ταινία, τρίτο μέρος της τριλογίας του Δανού σκηνοθέτη Περ Φλι.

Με τη σχέση ενός 50χρονου, παντρεμένου καθηγητή, με μια νεαρή ακτιβίστρια, πρώην φοιτήτριά του, και τα αποτελέσματα στη ζωή τους, καταπιάνεται ο Περ Φλι στην ταινία του αυτή, τρίτο μέρος μιας τριλογίας γύρω από τις κοινωνικές τάξεις - δυστυχώς οι άλλες δυο, «The Bench» και «Inheritance», δεν έχουν προβληθεί στη χώρα μας. Η δράση της νεαρής ακτιβίστριας θα έχει ως αποτέλεσμα το θάνατο ενός αστυνομικού και η σύλληψή της θα αποκαλύψει τη σχέση της με τον καθηγητή, προκαλώντας κρίση στην οικογενειακή του σχέση.

Ο Φλι στηρίχτηκε σ' ένα καλογραμμένο, με αληθινούς, αναπτυγμένους με αδρά χρώματα χαρακτήρες, τοποθετώντας τα πρόσωπά του σ' ένα συγκεκριμένο κοινωνικό χώρο και να φτιάξει το προσωπικό δράμα του καθηγητή που σταδιακά βλέπει τον κόσμο του να καταρρέει, ενώ ο ίδιος οδηγείται σε αδιέξοδο όταν, παρασυρμένος από το πάθος του γι' αυτήν και τις αριστερές ιδέες της φιλενάδας του, αποφασίζει να κρύψει την αλήθεια σχετικά με την ενοχή της. Ταυτόχρονα με το δράμα του καθηγητή, παρουσιάζει τις συνεχείς παρεμβάσεις της απελπισμένης χήρας του νεκρού αστυνομικού, που αυξάνουν τη δική του εσωτερική τραγωδία. Τραγωδία που ο πολύ καλός ηθοποιός Γιέσπερ Κρίστενσεν υποβάλλει με τη σχεδόν μινιμαλιστική ερμηνεία του.

Γενοκτονία καλών ταινιών

Μάνι μάνι να προλάβω, να μην πνιγώ από τσουνάμι ταινιοθήκης. Επικεφαλής των φρέσκων ταινιών με υπόθεση (φιξιόν) η μικρή Δανία, όχι μόνο του Λαρς φον Τρίερ αλλά και του Περ Φλι της αριστοτεχνικής «Ανθρωποκτονίας» (Drabet), ειδικά αφιερωμένης στους πρώην κομμουνιστές, διανοούμενους και νυν ψηφοφόρους Συνασπισμού και άλλων αυτονομιστικών οργανώσεων. Απαξάπασες και απαξάπαντες να σπεύσουν να το απολαύσουν μπας και κλονιστούν, διότι ο πενηντάρης καθηγητής και ήρωας αυτής της πολυεπίπεδης και πολυδιάστατης ιστορίας, τον οποίο υποδύεται μοναδικά ο Γιέσπερ Κρίστενσεν, μεταπηδάει όπου βρει και οπορτουνιστικά αρπάζεται από κάθε σωσίβιο προκειμένου να ικανοποιήσει τον εγωισμό του και να βολέψει τον μικροαστισμό του. Τα πάντα, από τις ρουκέτες που κατασκευάζονται στη Δανία και εκτοξεύονται στο Ιράκ μέχρι την οικογένειά του, καυσόξυλα στην ανασφάλεια του!

H τραγωδία ενός γελοίου αριστερού πάει κάπως έτσι: Χυμώδης καλλονή, πρώην μαθήτρια και νυν ερωμένη του καθηγητή (Μπεάτε Μπίλε), και δύο ακτιβιστές εισβάλλουν σε εργοστάσιο παραγωγής ρουκετών, επιδίδονται σε βανδαλισμούς και με οδηγό την ίδια σκοτώνουν με το φορτηγάκι έναν παντρεμένο φρουρό. Από εκεί αρχίζει μια σαρωτική εισβολή πολιτικών και ιδεολογικών διλημμάτων με εφαλτήριο την υπαρξιακή τραμπάλα του μικροαστού αριστερού. Στην αρχή, όταν εκείνη αρνείται να ομολογήσει την ενοχή της με το επιχείρημα: «Χίλιοι στο Ιράκ, ένας στην Δανία, παράπλευρες απώλειες ενός ακήρυχτου πολέμου», εκείνος που στο μεταξύ έχει φύγει από το σπίτι του, υποστηρίζει την αριστερίστικη τακτική της προκειμένου να την αθωώσει και στο καινούργιο σπίτι του να τη βάλει. Στη δεύτερη φάση, όταν πλέον μένουν μαζί και η χήρα του σκοτωμένου φρουρού εκλιπαρεί για την αλήθεια και η ακτιβίστρια λυγίζει από τύψεις και ενοχές, εκείνος αν και στην αρχή διαφωνούσε με τη λογική του συμψηφισμού, τώρα πεισματικά, σχεδόν ασφυκτικά προσπαθεί να τη μεταπείσει να μην ομολογήσει και να ξεχάσει. Στην τρίτη φάση, όταν χωρίζουν γιατί στο μεταξύ εκείνη κοιμάται με παράπλευρο εραστή, ο καθηγητής κάνει πιρουέτα 180 μοιρών και μετανοημένος επιστρέφει στην σύζυγό του, η οποία όμως του δείχνει πόρτα λέγοντάς του πως αρχίζει νέα ζωή στην Αμερική. Στην τέταρτη φάση, όταν απελπισμένος επιστρέφει στην ερωμένη του και εκείνη διά του εραστή της τον πετάει έξω από το σπίτι, αποφασίζει να τρέξει στην εισαγγελία και να την καρφώσει!

Απίστευτος ο τύπος. Και κάθε φορά που μια πόρτα κλείνει, σε νέο αδιέξοδο καταλήγει. Θεωρητικός του Μαρξισμού στην αρχή. Ακτιβιστής και αναρχικός στη συνέχεια. Του Συνασπισμού και των τύψεων στην τρίτη φάση. Δωσίλογος στο φινάλε. Ποιος απ' όλους τους ρόλους τού ταιριάζει; Ένας και μοναδικός. Του εαυτούλη με το μικρό, το τόσο δα εγώ. Για μια ιδεολογία αδειανή, για μια μικροαστική ζωή.

Το σενάριο, υπογεγραμμένο από τέσσερα ονόματα (μαζί και του σκηνοθέτη) πρέπει να διδάσκεται στις κινηματογραφικές σχολές ως υπόδειγμα πολυμορφικής και τρισδιάστατης δραματουργίας. Ο θεατής στη γωνιά του ρινγκ να γρονθοκοπείται επί εκατό λεπτά από δύο πρωτοπυγμάχους που χοροπηδούν σαν μπαλαρίνες σε όλο το πλάτος και το μήκος της οθόνης. Από τη μια, καταιγισμός πολιτικών και ιδεολογικών διλημμάτων (έχουμε δικαίωμα στον ακτιβισμό, πρέπει ή δεν πρέπει να ομολογούμε μια παράπλευρη απώλεια, πρέπει ή δεν πρέπει να πληρώνουμε το κόστος των πολιτικών πράξεών μας). Από την άλλη, διαρκής εναλλαγή συμπεριφορών των πρωταγωνιστών.

Έτσι, τα υποκείμενα (πρόσωπα) να κουρδίζονται και να ρυθμίζονται από γεγονότα, που είτε οι ίδιοι τα σχεδίασαν είτε χωρίς να το θέλουν ενεπλάκησαν σε αυτά. Έτσι, το μακρινό Ιράκ (οποιαδήποτε κρίσιμη πολιτική συνθήκη συμβαίνει κάπου στον πλανήτη) να επηρεάζει άμεσα και καταλυτικά τους πολίτες μιας ευρωπαϊκής χώρας. Έτσι, η ιδεολογία να χρησιμοποιείται και να αξιοποιείται για να καλύψει τρύπες, χάσματα, ανασφάλειες, εγωισμούς, ακόμα και το άδειο κρεβάτι ενός αριστερού θεωρητικού. Και το καλύτερο; Ούτε για μισό λεπτό δεν υπονομεύεται με σαρκασμό, με ειρωνεία, με σχηματικό διδακτισμό και με ρητορικές κορόνες ο «γελοίος» αριστερός. Απλώς ο Δανός περιγράφει, σκάβοντας όσο πιο βαθιά τη δραματουργία. Οι κρίσεις στην κρίση σας και την Ιστορία. Χωρίς συζήτηση, ανάμεσα στις τρεις καλύτερες φετινές ευρωπαϊκές επιλογές!