Michael Clayton. ΗΠΑ, 2007. Σκηνοθεσία-σενάριο: Τόνι Γκίλροϊ. Ηθοποιοί: Τζορτζ Κλούνι, Τομ Γουίλκινσον, Τίντα Σουίντον, Σίντνεϊ Πόλακ, Μάικλ Ο'Κίφι. 120 λεπτά.

Ενας άντρας έρχεται σε σύγκρουση με μια πολυεθνική που προσπαθεί να καλύψει ένα σκάνδαλο που αφορά ένα θανατηφόρο φυτοφάρμακο, σε μια, με πολιτικές διαστάσεις, ταινία, δοσμένη με ρεαλιστικό στιλ και μια ατμόσφαιρα που αγγίζει εκείνη του φιλμ νουάρ.

Σε πραγματικά γεγονότα βασίστηκε για την ταινία του αυτή ο νέος σκηνοθέτης Τόνι Γκίλροϊ (σεναριογράφος της σειράς «The bourne identity»). Γεγονότα που περισυνέλεξε από διάφορα μεγάλα δικηγορικά γραφεία, στη διάρκεια της έρευνάς του για το σενάριο της ταινίας «Ο δικηγόρος του διαβόλου» και που είχαν σχέση με τη βρόμικη δουλειά των γραφείων αυτών με επιχειρήσεις δισεκατομμυρίων. Ο Μάικλ Κλέιτον (ένας εξαιρετικός Τζορτζ Κλούνι) της ταινίας είναι «fixer» σε μια μεγάλη δικηγορική εταιρεία της Νέας Υόρκης, άνθρωπος δηλαδή που «τακτοποιεί» τις βρομιές τεντώνοντας και κόβοντας το νόμο στα μέτρα πελατών (μαζί και πολιτικών) που θέλουν να καλύψουν απατεωνιές τους. Κάποτε, όταν δολοφονείται ένας στενός φίλος και συνεργάτης του, ο οποίος, έχοντας απαυδήσει από τις βρομιές αυτές, ετοιμαζόταν ν'αποκαλύψει το σκάνδαλο εκατομμυρίων δολαρίων μιας αγροχημικής εταιρείας σχετικά μ' ένα θανατηφόρο για τους ανθρώπους φυτοφάρμακο, ο Κλέιτον αποφασίζει, με κίνδυνο της ζωής του, να αλλάξει στρατόπεδο.

Η ιστορία της πολυεθνικής που προσπαθεί να κατασπαράξει τους μικρούς, αβοήθητους ανθρώπους, μπορεί να θυμίζει κάπως την «Εριν Μπρόκοβιτς», ο Γκίλροϊ όμως έφτιαξε μια ταινία (δοσμένη εδώ, πρέπει να πω, μέσα από φλας-μπακ), που είναι πιο κοντά στη ρεαλιστική, σκοτεινή, βουτηγμένη στις δολοπλοκίες και το ψέμα ατμόσφαιρα. Στα συν της ταινίας οι εξαιρετικές ερμηνείες όλων των ηθοποιών. Ανάμεσά τους κι εκείνη του σκηνοθέτη Σίντνεϊ Πόλακ στο ρόλο του πονηρού, κρυμμένου πίσω από ένα μειλίχιο, φιλικό πρόσωπο, διευθυντή της δικηγορικής εταιρείας.

Μάικλ Κλέιτον

Ο Τζορτζ Κλούνι κόντρα στο ρεύμα αλλά μαζί με τα συνηθισμένα

Χωρίς τον Τζορτζ Κλούνι ο «Μάικλ Κλέιτον» (Μichael Clayton) του πρωτοεμφανιζόμενου Τόνι Γκιλρόι θα έμοιαζε με ένα συνηθισμένο θρίλερ, παλιομοδίτικης κοπής και προοδευτικής, φιλελεύθερης λογικής. Διπλής όψεως το σενάριο, η σκηνοθεσία, το σύμπαν της ταινίας. Τολμηρή αλλά και συντηρητική. Βρώμικη αλλά και γυαλισμένη. Καινούργια αλλά και ξεπερασμένη. Με το ένα πόδι από εδώ, με το άλλο από εκεί. Αυτή η ιδιαιτερότητα, αυτή και η σχιζοφρένεια. Ο λόγος αυτονόητος και γνωστός. Να μείνουν όλοι ικανοποιημένοι. Που πάει να πει. Παιδιά έχουμε πρόβλημα. Βρωμάει το σύμπαν της Αμερικής. Αλλά ευτυχώς υπάρχουν οι καλοί. Το ιππικό του Τζον Γουέιν! Διπλό το πρόσωπο του Μάικλ Κλέιτον, ακριβώς όπως και του Τζορτζ Κλούνι. Από τη μια βουτηγμένος στον υπόνομο μέχρι τ΄ αυτιά. Από την άλλη μέλος και δικηγόρος μεγάλης νομικής φίρμας. Από τη μια αξύριστος, καταπονημένος, διαζευγμένος. Από τη γυναίκα του, το παιδί του, τον αδελφό του. Από την άλλη φρεσκοξυρισμένος, σιδερωμένος, γοητευτικός και ωραίος. Από τη μια η άθλια πολυεθνική που δηλητηριάζει τα καταναλωτικά και ανύποπτα πλήθη. Από την άλλη η δικαιοσύνη, η αστυνομία, ο πέλεκυς του νόμου και η Νέμεσις του συστήματος. Μα είναι δυνατόν όλα αυτά μαζί να χωρέσουν σε μια ταινία; Είναι! Η Αμερική σ΄ αυτά τα πράγματα είναι σπουδαία. Και συμβαίνει τούτο το οξύμωρο και τρελό. Ενώ μπροστά στα μάτια του θεατή ξεδιπλώνονται όλα τα δεδομένα μιας χαλασμένης, ξεκούρδιστης, μουχλιασμένης μηχανής, ενώ δηλαδή ακόμα και σε προσωπικό επίπεδο τίποτα δεν λειτουργεί παρά μόνο απληστία, διαφθορά, κυνισμός, ενώ άπαντες χαλασμένοι μέχρι μυελού οστέων, αίφνης, έτσι από μαγκιά και σχεδόν από το πουθενά, όλα διορθώνονται, όλα καθαρά. Η ηθικολογία, το happy end και η πίστη στο σκουριασμένο Αmerican dream είναι το σχοινί από το οποίο κρέμεται ακόμα και η αφρόκρεμα του κινηματογράφου της Αμερικής! Με δυο λόγια: Ο Μάικλ Κλέιτον, ο επονομαζόμενος και Μίκι (Τζορτζ Κλούνι), ξεπεσμένος νομικός με δεκάδες προσωπικά προβλήματα, με χρέη και με οικογένεια διαλυμένη, κερδίζει το ψωμί του φιξάροντας υποθέσεις για μεγάλη φίρμα. Λαδώνει, σκουπίζει, καθαρίζει, γυαλίζει. Με τις γνωριμίες του και με την εξυπνάδα του βγάζει το φίδι από την τρύπα. Ώσπου ένας φίλος και συνεργάτης της ίδιας φίρμας (Τομ Ουίλκινσον) βρίσκεται σε κρίση συνείδησης και απειλεί να τα βγάλει όλα στη φόρα. Τα χέρια του βουτηγμένα στο αίμα. Μια κολοσσιαία πολυεθνική με καταστήματα σε εξήντα χώρες του πλανήτη και με καμιά εβδομηνταριά χιλιάδες εργαζόμενους στο μισθολόγιό της, ανησυχεί για την ακεραιότητά της (Τίλντα Σουίντον καλύτερη όλων). Αν η έκθεση που κρατάει στα χέρια του αυτός ο τρελός, καταλήξει στον Τύπο, τότε καταστρόφα. Έτσι αυτή τη φορά το φιξάρισμα δεν έχει φαράσι και σκούπα, αλλά δηλητήριο και βελόνα!