Promised Land

Η.Π.Α., 2012, Εγχρωμo Παραγωγή: Κρις Μουρ Σκηνοθεσία: Γκας Βαν Σαντ Σενάριο: Ματ Ντείμον, Τζον Κραζίνσκι, Ντέιβ Εγκερς Φωτογραφία: Λάινους Σάντγκρεν Μοντάζ: Μπίλι Ριτς Μουσική: Ντάνι Ελφμαν Πρωταγωνιστούν: Ματ Ντέιμον, Φράνσις Μακ Ντόρμαντ, Τζον Κραζίνσκι, Ρόζμαρι Ντεβίτ, Σκουτ Μακνέρι, Τίτους Γουέλιβερ, Χαλ Χόλμπρουκ Διάρκεια: 98'

Ένας αποτελεσματικός τρόπος εξόρυξης φυσικού αερίου είναι το fracking. Κατ’ αυτόν, διοχετεύεται με σωλήνες νερό μέσα στη γη, έτσι ώστε να πιεστεί το αέριο να βρει διέξοδο στην επιφάνεια. Όμως, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος μιας σοβαρής παρενέργειας. Το νερό ανακατεύεται με τα τοξικά και διαχέεται υπογείως στον υδροφόρο ορίζοντα, μολύνοντας και καταστρέφοντας τις καλλιέργειες και την κτηνοτροφία. Στην ιστορία που παρακολουθούμε, δύο εκπρόσωποι μιας εταιρίας φυσικού αερίου, ο Στιβ Μπάτλερ (Ματ Ντέιμον) και η Σου Τόμασον (Φράνσις Μακ Ντόρμαντ), έρχονται σε μια αγροτική περιοχή να πείσουν τους αγρότες για το οικονομικό όφελος (σε χρήμα) που θα έχουν αν υπογράψουν την άδεια για εξόρυξη στην περιοχή τους, φροντίζοντας να πλευρίσουν κάποιους ανθρώπους κλειδιά. Αρχικά, βρίσκουν αντίσταση από έναν γέρο καθηγητή του χωριού (Χαλ Χόλμπρουκ), που κάνει ενοχλητικές ερωτήσεις, ενώ οι δυσκολίες μοιάζουν να αυξάνονται από τις παρεμβάσεις ενός ακτιβιστή περιβαλλοντολόγου (Τζον Κρασίνσκι).

Ένας άνθρωπος που κάνει μια τέτοια δουλειά για λογαριασμό μιας τέτοιας εταιρίας, εκ των προτέρων είναι ένας καπιταλιστής με όλη τη σημασία του όρου, ή έστω ένας κομφορμιστής που κοιτάει την πάρτη του και την οικογένειά του, χωρίς να είναι αναγκαστικά τομάρι, όπως ακριβώς είναι η Σου, που παίζει βοηθητικό ρόλο - ή όπως ήταν ο Κλούνεϊ στο Ραντεβού στον Αέρα. Συχνά λέει η Σου στον Στιβ ότι αυτό που τη νοιάζει είναι η εξασφάλιση της οικογένειας της. Είναι απλώς μια δουλειά. Αλλά ο ήρωάς μας είναι γεμάτος συναισθήματα προς τον πλησίον και ηθικά διλλήματα. Έτσι, πριν πούμε οτιδήποτε άλλο, το έργο, από τη σκοπιά ενός κοινωνικοποιημένου και μάλλον ευρωπαίου θεατή, πάσχει. Δεν λέμε ότι δεν γίνεται να υπάρχει ένας άνθρωπος με ευαισθησίες σε λάθος θέση, όλα συμβαίνουν στη ζωή, αλλά εδώ δεν είναι η ζωή, είναι αφήγημα, οπότε οι επιλογές είναι ευθύνη των συντελεστών. Δεν είμαστε στην εποχή του Κάπρα. Και είμαστε πολύ θυμωμένοι παγκοσμίως με την οικονομική κρίση, για να βλέπουμε μεταμέλειες από το στρατόπεδο των εχόντων. Προτιμάμε την αντίσταση των ίδιων των αδικούμενων.

Από την άλλη, κάποιοι από τις σχετικές αμερικανικές εταιρίες που είδαν σε «screener» το φιλμ, υπαινίχθηκαν ότι η παραγωγή ενισχύθηκε οικονομικά από τα Αραβικά Εμιράτα που δεν θέλουν να χάσουν δολάρια από τα πετρέλαιά τους. Όπως και να ‘χει, είναι γνωστές οι οικολογικές ανησυχίες και του Ντέιμον και του Κρασίνσκι που έγραψαν το σενάριο και συμμετέχουν στην παραγωγή. Επίσης, δεν έχουμε λόγο να υποπτευόμαστε τον Γκας Βαν Σαντ πέρα από το ότι δεν είναι πια ο ανεξάρτητος σκηνοθέτης των Mala Noche, Ντράγκστορ Κάου Μπόι, Το Δικό μου Αϊντάχο και Gerry, αλλά ο κάπως χολιγουντιανός του Ο Ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγκ και Milk.

Πέραν τούτων, το σενάριο δεν έχει καμιά σχέση με εταιρικό θρίλερ, είναι «δράμα υπαίθρου» ως αν ήταν δράμα δωματίου. Εστιάζοντας σε έναν χαρακτήρα, ο Σαντ καταφέρνει να αποδώσει διακριτικά το κλίμα ύφεσης και μαζικής κατάθλιψης που μοιάζει παράταιρο με τους ανοιχτούς ορίζοντες και ο Ντέιμον ενσαρκώνει τον ρόλο με τη γνωστή του «σιωπηλή» κι αποτελεσματική ερμηνεία.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Μετά το “Good Will Hunting” που του χάρισε την υποψηφιότητα για Όσκαρ σκηνοθεσίας, ο Γκας Βαν Σαντ συνεργάζεται και πάλι με τον Ματ Ντέιμον, σε μια δραματική ταινία της οποίας ο βραβευμένος με Όσκαρ ηθοποιός έγραψε το σενάριο.

Ένα έργο γύρω από ένα επίκαιρο και πολύ σημαντικό περιβαλλοντικό ζήτημα που απασχολεί την Αμερική αλλά και πολλές πράσινες οργανώσεις ανά τον κόσμο. Πιο συγκεκριμένα, η ταινία ασχολείται με το λεγόμενο “fracking” και τις βλαβερές συνέπειες που έχει. Πρόκειται για μια διαδικασία εξαγωγής φυσικού αερίου που μπορεί να μολύνει το νερό και να επιφέρει ανυπολόγιστες ζημιές στη ζωή των κατοίκων μιας περιοχής. Ο Ματ Ντέιμον, υποδύεται έναν υπάλληλο μιας εταιρείας που επισκέπτεται μια μικρή πόλη μαζί με τη συνάδελφό του (Φράνσις ΜακΝτόρμαντ) με σκοπό να πείσει τους κατοίκους της να του δώσουν τo δικαίωμα γεώτρησης, με αντάλλαγμα μεγάλα χρηματικά ποσά που θα τους “ανακουφίσουν”. Tα πράγματα όμως δεν πάνε και τόσο καλά, όταν κάποιοι θα φέρουν αντιρρήσεις.

H ταινία Promised Land είναι «μια ιστορία με χαρακτήρες που μπορούμε να αναγνωρίσουμε πολύ εύκολα, μας είναι πολύ οικείοι», λέει ο ηθοποιός και σεναριογράφος Ματ Ντέιμον. «Είναι μια συγκινητική ιστορία σχετικά με το τι συμβαίνει όταν οι αληθινοί άνθρωποι και το πραγματικό χρήμα συγκρούονται καθώς επίσης και πως αντιδρούν οι άνθρωποι όταν πρέπει να πάρουν πολύ σοβαρές αποφάσεις», σχολιάζει ο ηθοποιός και επίσης σεναριογράφος της ταινίας Κρασίνσκι. Είναι μια ταινία που εξετάζει έντονα το πώς οι αξίες εξελίσσονται και πως μπορούν να χαθούν κυνηγώντας το χρήμα. Την αναζήτηση αυτή την βλέπουμε, εν μέρει, μέσα από τη μικρή αυτή αγροτική πόλη, στην οποία διαδραματίζεται το έργο.

Ο παραγωγός της ταινίας Κρις Μούρ προσθέτει: «Το Promised Land είναι μια ενδόμυχη σκιαγράφηση μερικών γνήσιων χαρακτήρων, αλλά καταπιάνεται επίσης και με μεγάλα ζητήματα, τα οποία αντιμετωπίζουμε στις μέρες μας: ποιες είναι οι αξίες μας, τι είναι σημαντικό για εμάς, ποια είναι η στάση μας απέναντι σε συγκρούσεις μέσα στις κοινότητες;» «Αυτό που μου αρέσει στο σενάριο του Ματ και του Τζον είναι ότι αντιμετώπισαν μεγάλα θέματα με πολύ χιούμορ και μετριοφροσύνη», λέει ο σκηνοθέτης Γκας Βαν Σαντ. Είναι μια ιστορία για πραγματικούς ανθρώπους, με κουσούρια αλλά και ταυτόχρονα και με καλοσύνη. Ο Κραζίνσκι λέει, «το κοινό θα βγάλει τα δικά του συμπεράσματα, ο στόχος μας όμως είναι να επηρεάσουμε τους θεατές – συναισθηματικά και χιουμοριστικά – δραματοποιώντας αυτούς τους χαρακτήρες παίρνοντας αποφάσεις και αντιμετωπίζοντας προκλήσεις. Ο αρχικός τίτλος του project ήταν Gold Mist, μια ειρωνική αναφορά στο χρώμα ενός πολυτελούς αυτοκινήτου αγορασμένο από έναν αγρότη άξιο της μοίρας του. Η χημεία μεταξύ του Ντέιμον και του Κραζίνσκι ήταν τρομερή. Ο Ντέιμον κάνει την εξής παρατήρηση: «Το κοινό θα εκπλαγεί με τον Τζον. Υποδύεται έναν άνθρωπο ο οποίος από μόνος του έχει να πει μια ιστορία. Θα έλεγα ότι αυτός ο ‘τύπος είναι φοβερός’, παρόλο που ήδη τον ξέρω.»

Ο σκηνοθέτης και το καστ

Ο Γκας Βαν Σαντ γεννήθηκε το 1942 στο Κεντάκι των Η.Π.Α. Η ταινία Mala Noche τον έκανε γνωστό στο κοινό, η οποία μάλιστα κέρδισε το βραβείο καλύτερης ανεξάρτητης ταινίας στο Λος Άντζελες. Το 1997 ήταν υποψήφιος για Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας για την ταινία Good Will Hunting ενώ οι ταινίες Milk, Restless, Psycho και Elephant είναι μερικές από αυτές που έχει σκηνοθετήσει. Ο Ματ Ντέιμον έχει κερδίσει διακρίσεις μπροστά αλλά και πίσω από την κάμερα, με τις πιο πρόσφατες να είναι οι υποψηφιότητες για Όσκαρ, Guild Award και Βραβείο της Ένωσης Κριτικών για το ρόλο του ως Νοτιοαφρικανός παίκτης/ήρωας του ράγκπι στην ταινία Invictus. Είναι βραβευμένος με το Όσκαρ καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου για την ταινία Good Will Hunting που έγραψε και πρωταγωνίστησε μαζί με τον καλό του φίλο Μπεν Άφλεκ. Επίσης, έχει αποσπάσει δύο υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα για την ταινία The Informant! Άλλες ταινίες στις οποίες έχει συμμετάσχει είναι το Contagion, Ocean’s trilogy και We Bought a Zoo. Για την επιτυχημένη σειρά The Office ο Τζον Κρασίνσκι έχει μοιραστεί μαζί με τους συμπρωταγωνιστές του, το βραβείο Guild. Ο Κραζίνσκι έχει στο πλούσιο ενεργητικό του ταινίες όπως: Jarhead, The Holiday, It’s Complicated και Something Borrowed. Η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, έχει “κερδίσει” με τις ερμηνείες της ένα παγκόσμιου επιπέδου κοινό. Είναι βραβευμένη με το Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία Fargo. Eπίσης, ήταν υποψήφια για Όσκαρ άλλες τρεις φορές, για τις ταινίες Mississippi Burning, Almost Famous και North Country.