Ιράν, 2015, Εγχρωμο Η Ναχίντ είναι μια διαζευγμένη μητέρα ενός αγοριού, η οποία ερωτεύεται έναν άντρα ο οποίος θέλει να την παντρευτεί. Για να γίνει κάτι τέτοιο, όμως, εκείνη πρέπει να παραχωρήσει την κηδεμονία του γιου της στο σύζυγό της. Στέρεοι χαρακτήρες, χαμηλοί τόνοι και μια γκριζαρισμένη φωτογραφία, με την εικόνα της χειμωνιάτικης θάλασσας να επανέρχεται ως μια αλληγορική αναφορά στην υποσχόμενη, αλλά ανέφικτη(;) ελευθερία, συνθέτουν μια τίμια και ενδιαφέρουσα κοινωνική μαρτυρία. Ως γνήσιος, μεταμοντέρνος συνεχιστής του ιταλικού νεορεαλισμού, ο ιρανικός
κινηματογράφος έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες
εθνικές κινηματογραφίες των τελευταίων δεκαετιών και όχι τυχαία, φέρνοντας στο
προσκήνιο την διαρκή πάλη του ανθρώπου με τον κοινωνικό του περίγυρο και τις
βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις του περί ηθικής και φυσικότητας. Οι πρόσφατες ταινίες του Asghar Farhadi (A Separation, The Past), αλλά και το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Αμερικανο-Ιρανής Ana Lily Amirpour με το A Girl Walks Alone Home at Night, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα ενός κινηματογράφου που επιδιώκει να καταδείξει και να αναδείξει – άλλοτε και εν προκειμένω, μέσω ενός απτά ρεαλιστικού πλαισίου και άλλοτε με χρήση της φαντασιακής μυθολογίας – την διεκδίκηση της πολυπόθητης χειραφέτησης εκφρασμένης ποικιλοτρόπως από τις γυναίκες ηρωίδες των δημιουργών. Το Nahid της Ida Panahandeh δεν διαφέρει σε πολλά από τα φιλμ του Farhadi, αν και σίγουρα δεν διακρίνεται για την οξυδέρκεια και την πολυεπίπεδη ματιά του Ιρανού σκηνοθέτη, παρόλα αυτά αποτελεί μια ακόμη απόδειξη ενός εγχώριου κινηματογράφου που διακρίνεται για την οικουμενικότητα και την πανανθρώπινη διάσταση των ιστοριών του. H Nahid (Sareh Bayat), είναι μια γυναίκα που εργάζεται ως δακτυλογράφος, μεγαλώνοντας παράλληλα μόνη τον 10χρονο γιο της, μετά το πρόσφατο διαζύγιο από έναν σύζυγο μπλεγμένο με τα ναρκωτικά και τον τζόγο. Η ίδια ελπίζει πως θα μπορέσει να φτιάξει και πάλι την ζωή της, αυτή την φορά στο πλευρό ενός ιδιοκτήτη ξενοδοχείου, του Massoud. Οι ηθικές όμως νόρμες της χώρας δεν θα της επιτρέψουν να χαρεί την ελευθερία της, οδηγώντας την για ακόμη μια φορά σε νέα συζυγικά δεσμά προκειμένου να εξασφαλίσει δια της «νομίμου» οδού την ανάγκη της για συντροφικότητα. Η δεύτερη μεγάλου μήκους σκηνοθετική απόπειρα της Panahandeh αποτελεί μια ακόμη προσθήκη σε μια σινεματική λίστα που διαρκώς μακραίνει, με την σκηνοθέτιδα να κατασκευάζει το μοναχικό πορτρέτο μιας γυναίκας που αποφασίζει να κοντράρει τα κοινωνικά στεγανά εκ των έσω. Η Nahid ανάγεται έτσι σε μια σύγχρονη φιγούρα της εποχής της, αγωνιζόμενη για την προσωπική της τύχη και χρησιμοποιώντας ως εφαλτήριο την ίδια την ιδέα του γάμου προκειμένου να επιτύχει την απελευθέρωσή της από αυτήν ακριβώς την καθιερωμένη κανονικότητα. Σκηνοθετικά η Panahandeh ακολουθεί τα αφηγηματικά μονοπάτια των Ιρανών συναδέλφων της, διατηρώντας χαμηλά τους δραματικούς τόνους, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στην πρόζα, αλλά και στα όμορφα καδραρίσματα της Nahid. Προσεγμένη και εξαιρετικά λειτουργική και η φωτογραφία του Morteza Gheidi,
αποτελεί το ιδανικό – μουντό – φόντο στην ιστορία της πρωταγωνίστριας,
ακολουθώντας πιστά την ατμόσφαιρα των ισραηλινών ταινιών των τελευταίων ετών. Το Nahid αποτελεί ένα βραδυφλεγές, υποδόριο δράμα που ξεχωρίζει για τις ερμηνείες και την ατμόσφαιρά του, παρότι σεναριακά δεν διαφέρει ιδιαίτερα από άλλες παραγωγές της χώρας. Εκτός πάντως από την υπέροχα προσγειωμένη ερμηνεία της Bayat, θα δείτε και μια από τις καλύτερες σκηνές της φετινής χρονιάς σε αυτή που η Nahid κρατάει τον γιο της στα χέρια της σαν άλλη, συγκλονιστική Pieta. Σημείωμα σκηνοθέτη |