Im Labyrinth des Schweigens

Γερμανία, 2015 Σκηνοθεσία: Τζούλιο Ρικιαρέλι Μουσική: Σεμπάστιαν Πίλε, Νίκι Ράισερ Πρωταγωνιστούν: Αλεξάντερ Φέλινγκ, Αντρέ Σιμάνσκι, Φριντερίκε Μπεχτ, Γιοχάνες Κρις, Χάνσι Γιόκμαν, Γκερτ Φος, Γιόχαν Φον Μπούλοφ Διάρκεια: 124 λεπτά

Στη Φρανκφούρτη του 1958 ένας φιλόδοξος νεαρός εισαγγελέας και ένας δημοσιογράφος προσπαθούν να αποκαλύψουν και να φέρουν μπροστά στη δικαιοσύνη ναζί εγκληματίες που παραμένουν ασύλληπτοι. Τόσο η κοινή γνώμη όσο και ο Τύπος, όμως, θεωρούν πως οι κατηγορίες είναι προϊόν αντεθνικής προπαγάνδας.

Το φιλμ περιγράφει τον πρωταγωνιστή του με συγκρατημένα ηρωική διάθεση, του θέτει ηθικά διλήμματα που περνούν μέσα από μια συνοδευτική (με έξυπνο, εκκρεμές φινάλε) ερωτική ιστορία και έχει διαρκώς στο νου του το «Ζ», υπόδειγμα πολιτικο-ανακριτικού θρίλερ. Ένα φιλμ για την ιστορική μνήμη, αλλά και για την συλλογική όσο και ατομική ευθύνη του ατόμου απέναντι στην κοινωνία και στον εαυτό του.

Βρισκόμαστε στην Γερμανία του 1958. Κανείς δεν γνωρίζει τι συνέβη στο Άουσβιτς και κανείς δε ρωτά. Ένας νεαρός εισαγγελέας ανακαλύπτει ότι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας ήταν ναζί και δήμιοι των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Πρώην μέλη των Ες Ες είναι τώρα δάσκαλοι, αρτοποιοί και δημόσιοι υπάλληλοι.

Οι περισσότεροι κυκλοφορούν ανάμεσα στους ανυποψίαστους συμπατριώτες τους, οι οποίοι νομίζουν ότι οι ιστορίες για τα ολοκαυτώματα και τα βασανιστήρια στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν απλώς αστικοί μύθοι ή ακόμη περισσότερο, προπαγάνδα των συμμαχικών δυνάμεων.

Η μεταπολεμική Γερμανία δικάζει το ναζιστικό παρελθόν της στην θαρραλέα και αξιόλογη δημιουργία του Τζούλιο Ρικιαρέλι, «Ο Λαβύρινθος της Σιωπής» (Labyrinth of Lies). Πρωταγωνιστεί ο καλός ηθοποιός Αλεξάντερ Φέλινγκ, o δημοφιλής Jonas Hollander της τηλεοπτικής σειράς «Homeland», που τον συναντήσαμε στο σινεμά ως «Άδωξοι Μπάσταρδο» το 2009 και ως «Νεαρό Κύριο Γκαίτε» το 2010.

Εδώ ο Φέλινγκ υποδύεται τον φιλόδοξο Γερμανό εισαγγελέα που τολμά να οδηγήσει πρώην μέλη των Ες Ες στην πρώτη τους δίκη από Γερμανούς. Χωρίς καλά καλά να το καταλάβει φέρνει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε μια κοινωνία που έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με το πιο φρικτό παρελθόν της.

Στα θετικά της ταινίες και η προσεγμένη αναπαράσταση της εποχής, αλλά και το καστ των ηθοποιών, όπου εκτός του Αλεξάντερ Φέλινγκ, πρωταγωνιστούν οι: Αντρέ Σιμάνσκι, Φριντερίκε Μπεχτ, Γιοχάνες Κρις, Χάνσι Γιόκμαν, Γκερτ Φος, Γιόχαν Φον Μπούλοφ.

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Τζούλιο Ρικιαρέλι βγαίνει από τον λαβύρινθο της σιωπής, ξετυλίγοντας τον μίτο της αλήθειας για την αποκατάσταση της Ιστορίας. Έχοντας τα ίδια κινηματογραφικά συμπτώματα με άλλες σημαντικές γερμανικές ταινίες, όπως το «Goodbye Lenin» και «Οι Ζωές των Άλλων», αλλά και μια ενδόμυχη πολιτική και κοινωνική σάτιρα, η ταινία παρουσιάζει με εμπεριστατωμένη έρευνα μία ακόμη εντυπωσιακή καταγραφή των παθών και των παθημάτων της γερμανικής Ιστορίας.

Μία προσεγμένη ταινία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, που είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε και τον Σεπτέμβριο στο 21o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας - όπου και απέσπασε το Βραβείο Κοινού. Μία ιδιαίτερα αξιόλογη δημιουργία, η οποία ήταν ανάμεσα στις εννέα (9) Υποψήφιες Ταινίες για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας του 2016, αντιπροσωπεύοντας τη Γερμανία.

ΣΥΝΟΨΗ Γερμανία του 1958. Κανείς δεν γνωρίζει τι συνέβη στο Άουσβιτς. Και κανείς δε ρωτά. Πρώην μέλη των Ες Ες είναι τώρα δάσκαλοι, αρτοποιοί, δημόσιοι υπάλληλοι. Κυκλοφορούν ελεύθεροι ανάμεσα στους ανυποψίαστους συμπατριώτες τους, που νομίζουν ότι οι ιστορίες για τα ολοκαυτώματα και τα βασανιστήρια στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν αστικοί μύθοι, ή, το πολύ, προπαγάνδα των συμμαχικών δυνάμεων.

Ο Αλεξάντερ Φέλινγκ, που τον γνωρίσαμε ως «Άδωξο Μπάσταρδο» (2009) και τον ξανασυναντήσαμε ως «Νεαρό Κύριο Γκαίτε» (2010), υποδύεται τον φιλόδοξο Γερμανό δικηγόρο που τολμά να οδηγήσει πρώην μέλη των Ες Ες στην πρώτη τους δίκη από Γερμανούς, φέρνοντας αλυσιδωτές αντιδράσεις σε μια κοινωνία που έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με το πιο φρικτό παρελθόν της.

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Τζούλιο Ρικιαρέλι βγαίνει από τον λαβύρινθο της σιωπής, ξετυλίγοντας τον μίτο της αλήθειας για την αποκατάσταση της Ιστορίας. Έχοντας τα ίδια κινηματογραφικά συμπτώματα με άλλες μεγάλες γερμανικές ταινίες, όπως το Goodbye Lenin και Οι Ζωές των Άλλων, και μια ενδόμυχη πολιτική και κοινωνική σάτιρα, η ταινία παρουσιάζει με εμπεριστατωμένη έρευνα μία ακόμη εντυπωσιακή καταγραφή των παθών και των παθημάτων της γερμανικής Ιστορίας.

Βραβείο Κοινού – Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας 2015 Επίσημη πρόταση της Γερμανίας για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας 2016