Den Brysomme Mannen/ The Botrhersome Man. Νορβηγία/ Ισλανδία, 2006. Σκηνοθεσία: Γενς Λίεν. Σενάριο: Περ Σράινερ, από το ραδιοφωνικό του έργο. Ηθοποιοί: Τροντ Φάουζα Αουραγκ, Πετρονέλα Μπάρκερ, Μπιργκίτε Λάρσεν. 95' Ενας άντρας προσπαθεί να διαφύγει από την παράξενη, φαινομενικά χαρούμενη, εφιαλτική στην πραγματικότητα πόλη, στην οποία είναι αναγκασμένος να εργάζεται, σε μια ταινία δοσμένη με σατιρική διάθεση και βουτηγμένη σε μαύρο χιούμορ. Στη δεύτερη αυτή μεγάλου μήκους ταινία του, ο γνωστός για τις βραβευμένες μικρού μήκους ταινίες του Νορβηγός σκηνοθέτης Γενς Λίεν («Johnny Vang») μάς μεταφέρει σε μια εφιαλτική, καφκική πόλη, μια ασυνήθιστη αν και πιθανή παραλλαγή πολλών σύγχρονων μεγαλουπόλεων. Ο ήρωάς του, ο Αντρέα (Τροντ Φάουζα Αουραγκ), εγκαταλείπεται από ένα λεωφορείο σε ένα βενζινάδικο, στη μέση μιας ερήμου, όπου ο υπάλληλος, αφού τον υποδέχεται με ένα πανό, που αμέσως μετά το μαζεύει, τον οδηγεί σε μια ανώνυμη γειτονική πόλη, το ίδιο απρόσωπη και ψυχρή όπως και η έρημος. Αφού οδηγείται σ' ένα άνετο διαμέρισμα, μεταφέρεται σ' ένα κτίριο όπου του ανατίθεται η δουλειά του λογιστή. Ακολουθεί μια αδιάφορη, προγραμματισμένη, χωρίς εκπλήξεις ζωή, με ψυχρές συναντήσεις με άλλους συναδέλφους, ενώ κάποια στιγμή ο Αντρέα αρχίζει ένα το ίδιο ψυχρό δεσμό με μια ξανθή, απρόσωπη συνάδελφο - με το σεξ να επαναλαμβάνεται μηχανικά τα βράδια. Ο Αντρέα, όμως, δεν μπορεί να συνηθίσει την ανέμελη αυτή ζωή, όπου ο καθένας δείχνει να είναι ευτυχισμένος και όπου η αληθινή συγκίνηση είναι κάτι το άγνωστο στους κατοίκους της. Ζωή όπου μπορούν να συμβούν παράξενα, ανεξήγητα πράγματα, όπως όταν κόβει το χέρι του και η πληγή γιατρεύεται ξαφνικά ή όταν προσπαθεί ν' αυτοκτονήσει, πέφτοντας στις γραμμές του τρένου χωρίς όμως να καταφέρει να σκοτωθεί. Χρησιμοποιώντας λιγοστούς διαλόγους, ο Λίεν καταφέρνει να δημιουργήσει την αλλόκοτη ατμόσφαιρα που απαιτεί το σενάριο (βασισμένο σε ραδιοφωνικό έργο του σεναριογράφου), κάτι ανάμεσα στον κόσμο του Κάφκα και του Μπέκετ, αλλά και τις ταινίες του Ντέιβιντ Λιντς, αντιμετωπίζοντας με σατιρική διάθεση τον κόσμο στον οποίο κινείται ο ήρωάς του, σ' ένα ντεκόρ δοσμένο με μικρές σουρεαλιστικές πινελιές και με κυρίαρχο στοιχείο το μαύρο χιούμορ. «Ένας διαφορετικός άνθρωπος» Νέα υπογραφή με όνομα Γιενς Λίεν Αποστειρωμένο νοσοκομείο η Νορβηγία ’ψυχα, κουρδισμένα ανθρωπάκια οι Νορβηγοί Σουρεαλισμός με καταγωγή από Κάφκα (σινεμά, όχι παρλαπίπα). Η ανεξαρτησία, φίλοι μου, η ανεξάρτητη καλλιτεχνική ματιά, μεγάλη, αναντικατάστατη μαγκιά! Έχετε δει «Τα τραγούδια από τον δεύτερο όροφο» του Σουηδού Ρόι ’ντερσον; Όχι; Χάνετε! Από το 1996 έχει στοιχειώσει τα όνειρά μου. Αν πέσει μπροστά σας, κατευθείαν στο ταμείο και μετά στο σπίτι αγκαλιά με το DVD. Μέσα σε κάτι λιγότερο από δύο ώρες καθαρίζει με όλα και όλους. Ο Κάφκα να στροβιλίζεται με παρτενέρ τον σουρεαλισμό και τους κοινωνικούς, πολιτικούς διαβόλους. Ε λοιπόν ο Γ ιενς Λίεν- συνειδητά ασυνείδητα- επαναφέρει την ίδια σουρεαλιστική οπτική στο κινηματογραφικό παιχνίδι μόνο που η φλυαρία και η επεξηγηματική περιγραφή στα μισά της διαδρομής προδίδει ανωριμότητα και έλλειψη σεναριακής έμπνευσης. Πιλότος αυτού του χειροποίητου αεροσκάφους η κόντρα ανάμεσα στο συμμετρικό, αποστειρωμένο περιβάλλον με τα κουρδισμένα και επίσης αποστειρωμένα ανθρωπάκια από τη μια και τον ασύμμετρο, τρελαμένο ψυχισμό του κεντρικού ήρωα με το όνομα Αντρέας από την άλλη. Πώς είναι τα κόμικς; Έτσι ακριβώς . Μια κοινωνία απόλυτης ευμάρειας και πλήρους ευδαιμονίας όπου όλα τα υλικά είναι δεδομένα και όλα τα αισθήματα εντελώς εξορισμένα. Η στιγμιαία παρουσία ενός αυτόχειρα καρφωμένου στα κάγκελα με τα άντερα να τρέχουν και τα αίματα να βρωμίζουν το πεζοδρό- μιο αποτελεί αφορμή για ποινική δίωξη του νεκρού. Ουδείς συγκινείται. Όλοι με γομολάστιχα σπεύδουν να σβήσουν την ανορθογραφία ώστε να επανέλθει η κοινωνία στο πολυτελές, αστραφτερό περιβάλλον σουίτας νοσοκομείου δέκα αστέρων. Καταλάβατε; Καλοταϊσμένα, καλοντυμένα, μηχανικά ζόμπι χωρίς ίχνος ψυχής και επιθυμίας. Πεθαίνοντας ως δυτικός πολιτισμός. Το τέλος του Ανθρώπου! Με δυο λόγια: Σαν ιστορία Κάφκα. Ένας άγνωστος άντρας κάπου σε ερημική τοποθεσία, επιβιβάζεται σε πούλμαν, μεταφέρεται σε συγκρότημα μοντέρνων, ευάερων , ευήλιων γραφείων και προσλαμβάνεται χωρίς ιδιαίτερη διαδικασία. Όλα μηχανικά, όλα αυτόματα, όλα άνετα, όλα εύκολα. Όταν όμως παντρευτεί και στη συνέχεια ερωτευτεί μια άλλη γυναίκα, τότε από τη μια στιγμή στην άλλη καταλήγει εξόριστος απ΄ αυτή την αποστειρωμένη κοινωνία. Τι πράγματα είναι αυτά; Εμείς σε θέλουμε πολυθρόνα σε έκθεση επίπλων κι εσύ σώνει και καλά θέλεις να παριστάνεις τον άνθρωπο; Έξω από εδώ, ανώμαλε! |