If Ι want to whistle Ι whistle. Ρουμανία, 2010. Σκηνοθεσία: Φλόριν Σέρμπαν. Σενάριο: Καταλίν Μιτουλέσκου, από θεατρ. του Αντρέα Βάλεαν. Ηθοποιοί: Γκεόργκε Πιστερεάνου, Αντα Κοντέσκου, Κλάρα Βόντα. 94'

Το σπαρακτικό πορτρέτο του Σίλβιου, ενός ανήλικου εγκληματία, σε μια δοσμένη με νατουραλιστικά χρώματα, ταινία. Ακόμη μία έκπληξη από Ρουμανία.

Χωρίς συζήτηση. Μέσα στις καλύτερες της χρονιάς είναι µια λιτή παραγωγή από τη Ρουµανία µε τον παραπλανητικό και µακροσκελές τίτλο «Οταν θέλω να σφυρίξω, σφυρίζω» (Eu cand vreau sa fluier, fluier). Του νεαρού και πρωτοεµφανιζόµενου Φλόριν Σεµπάν!

Οπως περίπου µε το αριστουργηµατικό «4 µήνες, 3 εβδοµάδες, 2 µέρες» του Κριστιάν Μονγκίου που το 2007 έφυγε από τις Κάννες µε τον Χρυσό Φοίνικα. Αγαπητοί Νεοέλληνες των βιτρινών, των πρωινάδικων και των πλαστικών χάµπουργκερ, από αυτήν την πάµπτωχη οικονοµία της Ρουµανίας προκύπτει µια κινηµατογραφική σχολή από τις πρώτες της σηµερινής πρωτοπορίας. Αψογη τεχνική. Αψογη αποµίµηση της ρεαλιστικής γραφής. Αψογη κατάδυση στα κοινωνικά προβλήµατα. Αψογες ερµηνείες. Πώς αυτό; Από το παρελθόν. Μάλιστα. Ο δικτάτωρ Τσαουσέσκου στο πλαίσιο ενός στρεβλού «υπαρκτού σοσιαλισµού» φρόντισε για τις πολιτιστικές και καλλιτεχνικές υποδοµές της χώρας. Μπορεί να καταναλώνανε µε τα κουπόνια µισή µερίδα κρέας την εβδοµάδα αλλά φτιάξανε Παιδεία. Εµείς µε τα καφενεία. Οι Ρουµάνοι, όπως οι Πολωνοί, οι Τσέχοι και οι Ρώσοι, µε τα σχολεία. Τα πράγµατα δεν είναι ούτε άσπρα ούτε µαύρα. Περίπου γκρίζα.

Ενα ανυπότακτο, ακαλλιέργητο, µπρούτο θεριό ηλικίας δεκαοκτώ χρονών, εγκλωβισµένος σε κάποιες αγροτικές, αναµορφωτικές φυλακές για κάποιο παράπτωµα που εµείς δεν ξέρουµε (ας πούµε µικροκλοπές), αρνείται να συµβιβαστεί µε το ρεύµα της εποχής και σαν µαινόµενος ταύρος πάει κόντρα στην παρακµή. Ρισκάροντας ακόµη και την ίδια του τη ζωή. Αυτή είναι η γραµµή του σεναρίου. Αυτήν την πορεία παρακολουθεί, αργά και κλιµακωτά, ο θεατής. Ενα ανήµερο θηρίο στο κλουβί. Περιµένοντας ακόµα επτά ηµέρες για να αποφυλακιστεί. Οταν µαθαίνει όµως ότι ο µικρός του αδελφός πρόκειται τις επόµενες ώρες να φύγει µαζί µε τη µητέρα τους για την Ιταλία, τα παίρνει στο κρανίο και αρνείται να συµβιβαστεί. Γιατί _ όπως ακούµε στη συνέχεια _ η µητέρα αγοράζει µε το κορµί της την ελευθερία της. Γιατί αυτού του είδους η «εργασία» κατέστρεψε τη µάνα, διέφθειρε τα παιδιά, διέλυσε την οικογένεια. Γιατί στο βάθος η αναγωγή καταλήγει στη Ρουµανία τη σηµερινή. Μετανάστευση στη ∆ύση. Εκπόρνευση και έγκληµα. ∆ιαφθορά. Ενα δεκαοκτάχρονο ασυγκράτητο παλικάρι µε λερωµένο ποινικό µητρώο αλλά πεντακάθαρη ψυχή. Κι όµως φυλακισµένος, όπως «φυλακισµένη» είναι και η Ρουµανία.

Ετσι µέσα στην τρέλα του και παρορµητικός όπως είναι από τη φύση του, αποφασίζει να αποτελειώσει την ήδη καταστρεµµένη οικογένειά του µε την προσωπική του καταστροφή. Απίστευτο. Ετσι συλλαµβάνει όµηρο ένα κορίτσι που έχει ερωτευτεί, αποφασισµένος να «σφάξει» το κορίτσι στη στιγµή αν η µητέρα του δεν ορκιστεί ότι δεν θα πάρει µαζί της τον µικρό της γιο. Ο Σίλβιου, αυτό είναι το όνοµά του, µέσα στην απελπισία του και µε τις καλύτερες προθέσεις καταλήγει σε δύναµη καταστροφής. Και της οικογένειάς του και του έρωτά του και της ίδιας του της ζωής. Η απελπισία πορεύεται µε µια προσωπική επανάσταση εντελώς τυφλή! Καταλάβατε; ∆είτε το γιατί φοβούµαι πως συντόµως το ίδιο περιστατικό ή ανάλογο µε αυτό θα συµβεί και εδώ.

Α, ξέχασα. Πρώτον, την εξαιρετικά οργανωµένη σκηνοθεσία. Ρεαλισµός σαρκικός. Με υπόγειες δονήσεις που προµηνύουν τυφώνα επιπέδου Κατρίνα. Και το δεύτερο, ο πρωτοεµφανιζόµενος πρωταγωνιστής Γκεόργκε Πιστερεάνου. Κοντά είκοσι χρονών. Να παίζει µε τα κύτταρα, την πλάτη, τα µπράτσα, τον σβέρκο, το σώµα.

Οπως το 1951 ο 27χρονος Μάρλον Μπράντο στο «Λεωφορείον ο Πόθος» του Ηλία Καζάν. Αν αυτό το παλικάρι ήταν αµερικανός υπήκοος και έπαιζε στην ίδια ιστορία, αλλά σε αµερικανική φυλακή, το όνοµά του θα βρισκόταν στην πεντάδα για το Οσκαρ. Ο πιο αυθεντικός, νέος, σαρωτικός ηθοποιός που µε κάρφωσε στην καρέκλα µου τα τελευταία πέντε χρόνια!

ΟΤΑΝ ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΦΥΡΙΞΩ, ΣΦΥΡΙΖΩ

EU CAND VREAU SA FLUIER, FLUIER / IF I WANT TO WHISTLE, I WHISTLE

Ο Σίλβιου είναι 18 χρονών. Τα τελευταία 4 χρόνια βρίσκεται έγκλειστος στο Κέντρο Κράτησης Ανηλίκων, ενώ του απομένουν μόνο πέντε ημέρες για να αφεθεί ελεύθερος. Οι πέντε όμως αυτές ημέρες μοιάζουν με έναν ατέλειωτο εφιάλτη, όταν η μητέρα του εμφανίζεται μετά από απουσία χρόνων για να πάρει μαζί της στην Ιταλία τον μικρό του αδερφό, που ο Σίλβιου έχει μεγαλώσει σαν γιό του. Παράλληλα, στη ζωή του Σίλβιου, εμφανίζεται η Αννα , μία όμορφη συνομήλικη του που εργάζεται σαν κοινωνική λειτουργός. Με έντονα συναισθήματα να τον κατακλύζουν και τον χρόνο να κυλάει αντίστροφα, ο Σίλβιου οδηγείται σταδιακά στα άκρα...

Με δάφνες από την βράβευσή του στο φετινό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης μας έρχεται το πολύ δυνατό αυτό φιλμ, άξιος εκπρόσωπος του υπαρξιακού ρεαλισμού και της μεστής μινιμαλιστικής προσέγγισης του ρουμανικου νέου κύματος.

Η Ρουμανία (όπως, πλέον, ακούγεται ψιθυριστά και για την χώρα μας, πρόσφατα), μας έχει συνηθίσει τα τελευταία χρονια σε μια πληθώρα άρτιων ταινιών με θέματα μέσα από την κοινωνική εγχώρια πραγματικότητα, αλλοτινή και τωρινή.

Το υπόγειο στυλιζάρισμα άλλωστε πάντα εντυπωσιάζει , πέρα από τα όρια, με ένα ουσιαστικό βλέμμα που μετατρέπει αυτή την γενιά σε αιχμηρούς ανατόμους, έτοιμους να τα πουν έξω από τα δόντια και χωρίς επιφυλάξεις.

Ο Σίλβιου είναι ένας νεαρός κρατούμενος ο οποίος μετά από τέσσερα χρονια φυλάκισης σε αγροτικές φυλακες, ετοιμάζεται να διανύσει τις τελευταίες δυό εβδομάδες της ποινής του.

Εκεί όμως που φαίνεται πως, τελικά, αυτή η δοκιμασία τελειώνει, εμφανίζεται το παρελθόν του στην μορφή του μικρού του αδερφού και της μητέρας του - που τους είχε εγκαταλείψει και τώρα ζητά ξανά μερίδιο από τη ζωή τους - για να "ανατινάξει" κυριολεκτικά αυτές τις τελευταίες ημέρες του εγκλεισμού.

Παράλληλα, ο έρωτας γεμίζει τον νεαρό κρατούμενο για μια νεαρή φοιτήτρια που κάνει μια πτυχιακή εργασία με συνεντεύξεις στην φυλακή. Πως θα πάνε τα πράγματα; Μην περιμένετε εύκολες λύσεις!

Εδώ έχουμε μια σχολή κινηματογράφου, η οποία χρησιμοποιεί στο έπακρο την ερμηνευτική και κινηματογραφική αφαίρεση, για να απογειώσει με τις εικόνες μια ιστορία γύρω από την ελευθερία και τον εγκλεισμό, αλλά και γύρω από την εσωτερική δύναμη που μπορεί να δώσει σε μια επιλογή, υπαρξιακό χαρακτήρα.

Το φιλμ παρακολουθείται με μοναδικό ενδιαφέρον λεπτό προς λεπτό και κορυφώνεται με κομμένη την ανάσα!

«Το σενάριο καταφέρνει να αποδώσει με επιτυχία τις εντάσεις μέσα στο Κέντρο Κράτησης των Ανηλίκων, δίνοντας μία φρέσκια οπτική στα παιχνίδια δύναμης, εντός των φυλακών».

Variety

________________________________________

«Οι ερασιτέχνες ηθοποιοί, ανήλικοι κρατούμενοι οι περισσότεροι, δίνουν βαθιά ειλικρινείς ερμηνείες ζωής».

ScreenDaily

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Άξια εκπρόσωπος του δυναμικά ανερχόμενου ρουμανικού σινεμά, η βραβευμένη αυτή ταινία με την Αργυρή Άρκτο - Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2010 είναι μια δυνατή περιπέτεια που καθηλώνει με την ευαισθησία και τις συγκλονιστικές ερμηνείες των ανήλικων κρατουμένων. Η ταινία που άγγιξε κοινό και κριτικούς βραβεύθηκε και με το Βραβείο Alfred Bauer, Πρωτότυπης Δημιουργίας.

Η ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΔΗΛΩΝΕΙ ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ «ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ»ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

& 2 ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

Η ταινία του Φλορίν Σερμπάν εκπροσώπησε τη Ρουμανία στα ευρωπαϊκά «Όσκαρ» σε δύο κατηγορίες. Στην κατηγορία “European Discovery” διεκδικώντας το Βραβείο Fipresci και στην κατηγορία “Καλύτερου Ευρωπαίου Ηθοποιού” για τη συγκλονιστική ερμηνεία του νεαρού Γκεόργκε Πιστερεάνου, στο ρόλο του χαρισματικού 18χρονου Σίλβιου που περιμένει με αγωνία να αφεθεί ελεύθερος μετά από τέσσερα χρόνια εγκλεισμού του σε μια φυλακή ανηλίκων.

Συμμετείχε στο 51ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στο παράλληλο και πετυχημένο τμήμα «Ματιές στα Βαλκάνια», το οποίο για πάνω από δέκα χρόνια εστιάζει σε ταινίες που απεικονίζουν τη σύγχρονη βαλκανική πραγματικότητα ως απόρροια του διαμελισμού της πρώην Γιουγκοσλαβίας και της μετάβασης από τον κομμουνισμό στην σύγχρονη νεοφιλελεύθερη πραγματικότητα.

Ο Σερμπάν, αν και σπούδασε φιλοσοφία, αποτελεί πλέον ένα ακόμη δυναμικά ανερχόμενο όνομα του νέου κύματος στο ρουμανικό σινεμά, που εξέπληξε ευχάριστα και ενθουσίασε τη διεθνή κριτική με την πρώτη του αυτή ταινία μεγάλου μήκους, που συνέγραψε με τον Καταλίν Μιτουλέσκου (επίσης ανερχόμενο Ρουμάνο σκηνοθέτη) και σκηνοθέτησε δίνοντας στο κοινό την ευκαιρία να απολαύσει μια δυνατή περιπέτεια που καθηλώνει με την ευαισθησία και τις συγκλονιστικές ερμηνείες των ανήλικων κρατουμένων.