Into the Wild. ΗΠΑ, 2007. Σκηνοθεσία-σενάριο: Σον Πεν. Ηθοποιοί: Εμίλ Χερς, Μάρσια Γκέι Χάρντεν, Γουίλιαμ Χαρτ. 148 λεπτά. Την αληθινή ιστορία του 20χρονου Κρίστοφερ Μακάντλες, απόφοιτου του κολεγίου, που εγκαταλείπει ξαφνικά ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον για να ζήσει για ένα σύντομο διάστημα, μέχρι τον πρόωρο, παράλογο θάνατό του, κοντά στη φύση στην παγωμένη Αλάσκα, αφηγείται στην όμορφη αυτή ελεγειακή ταινία του, με βάση το βιβλίο του Τζον Κρακάουερ, ο σκηνοθέτης-ηθοποιός Σον Πεν. Ο Κρίστοφερ (μια ζεστή, συγκινητική ερμηνεία από τον Εμίλ Χερς) της ταινίας είναι, όπως και στο βιβλίο, ένας ιδιαίτερα έξυπνος, ονειροπόλος ιδεαλιστής που, παρά τις πολύ καλές αποδόσεις του στις σπουδές του και μια ασφαλή ζωή που του υπόσχονται οι μεσοαστοί συντηρητικοί γονείς του, εγκαταλείπει τα πάντα και απορρίπτοντας τη ματεριαλιστική ζωή του, και επηρεασμένος από τα βιβλία του Τολστόι και του Τζακ Λόντον αλλά και από τον Χένρι Ντέιβιντ Θορό, σύμφωνα με τη δική του απόδραση προς τη φύση, όπως την αφηγείται στο κλασικό βιβλίο του «Walden», αποφασίζει να ζήσει κοντά στη φύση, στη μακρινή Αλάσκα. Αφού βαφτίσει τον εαυτό του Αλεξάντερ Σούπερτραμπ (υπερ-αλήτης) και κρατώντας ημερολόγιο του ταξιδιού του, ο Αλεξάντερ/Κρίστοφερ αρχίζει τη μεγάλη πορεία προς την Αλάσκα, συναντώντας στο δρόμο του διάφορα πρόσωπα που τον βοηθούν και δένονται μαζί του: από ένα ζευγάρι χίπηδων κι έναν ιδιαίτερα φιλικό αγρότη μέχρι τον ηλικωμένο, συγκινητικό Γουέιν που είναι έτοιμος να τον υιοθετήσει (συναντήσεις που ο Πεν παρουσιάζει μέσα από φλας μπακ). Στην Αλάσκα, όπου τελικά φτάνει, θα βρει καταφύγιο σε ένα εγκαταλειμμένο σχολικό λεωφορείο, όπου δυο χρόνια αργότερα θα τον βρουν νεκρό, δίπλα σε ένα βιβλίο του Τολστόι. Ανασυνθέτοντας τη ζωή του Μακάντλες από το ημερολόγιό του, ο Σον Πεν, συγγενικό πρόσωπο με τον ιδεαλιστή Μακάντλες, βλέπει τη ζωή μέσα από τα μάτια του ρομαντικού του ήρωα: την ομορφιά των άγριων, απάτητων από ανθρώπους τοπίων, των ποταμών και των παγωμένων βουνών, το φρέσκο αέρα, τον αγώνα του Αλεξάντερ για επιβίωση με το συχνά χωρίς επιτυχία κυνήγι ζώων και την αντιμετώπιση του αφόρητου ψύχους. Μια σοβαρή, ελεγειακή, δοσμένη με μελαγχολική, ποιητική ματιά, ταινία ύμνος στον ασυμβίβαστο άνθρωπο, τον άνθρωπο που αναζητά την επικοινωνία με τη φύση και τα μυστήριά της αλλά και τη λύτρωση κοντά της. Είδος διαθήκης ενός σοβαρά σκεπτόμενου σκηνοθέτη, ταινία που δημιουργεί μια αίσθηση ξεχωριστής ομορφιάς και γοητείας. «Ταξίδι στην άγρια φύση Ταξίδι στην άγρια φύση- ό,τι καλύτερο και βαθύτερο έχει υπογράψει ο Σον Πεν σε ολόκληρη την σκηνοθετική του διαδρομή. Το ασύλληπτο με την λεπτεπίλεπτη επεξεργασία ημιτονίων και υπόγειων διαδρομών του Σον Πεν είναι η διαρκής αντιπαλότητα ανάμεσα σ΄ αυτό που φαίνεται (εξωτερικά) και σ΄ αυτό που η ταινία είναι πραγματικά. Στοιχηματίζω πως αιτία της αντίφασης και της αντιπαλότητας από την οποία προκύπτουν κρυφά χαρτιά, είναι η καρδιά. Γιατί ο σκηνοθέτης συμπάσχει με τον ήρωά του, τον 22χρονο Κρίστοφερ Μακάντλες (αληθινό πρόσωπο). Πιστεύει στην πίστη του. Γοητεύεται από την πορεία του. Δρόμος, ο δρόμος του Κρίστοφερ. Όμως ταυτόχρονα από την ταύτιση προκύπτει και μια διαλεκτική απόσταση. Όσο πιο βαθιά σκαλίζεις τόσο περισσότερο χρυσάφι ανακαλύπτεις. Τα ουσιώδη νοήματα είναι εκεί, αρκεί να ψάξεις. Ο Κρίστοφερ είναι ο ζωντανός ορισμός του χιπισμού, του αναχωρητισμού, του απόλυτου οικολογικού οπαδού. «Η ευτυχία»- λέει- «δεν βρίσκεται στις ανθρώπινες σχέσεις». Απ΄ αυτές προκύπτουν ψέματα, απάτη, συμφέροντα, πλάνη, κακία, μίση, απληστία. Έτσι αφού δεν μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο των ανθρώπων, τράβα να βρεις τον άψυχο, της Φύσης. Έτσι κουρελόχαρτα τα λεφτά του. Έτσι παλιοσίδερα το αυτοκίνητό του. Έτσι λαμπόγυαλο, όλα τα αντικείμενά του. Ο χρυσοθήρας της ψυχής. Έτσι κόβει κάθε γέφυρα με κάθε πλάσμα ζωντανό και διαρκώς, αν και ταξιδεύει, παραμένει και βυθίζεται στο ίδιο μέρος, στην ίδια θέση, στο ίδιο σημείο. Αδιέξοδο καταλυτικό. Το οδοιπορικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου. Κανείς δεν μπορεί να τον χαρακτηρίσει δει λό. Κανείς να τον αντιμετωπίσει σαν άνθρωπο μισό. Είναι ήρωας μοναχικός. Ήρωας που παλεύει με τον εαυτό του. Ήρωας νικημένος από το αδιέξοδό του! Τρία τα επιτεύγματα του Σον Πεν. Η εξαιρετική διαχείριση μιας ιστορίας με ελάχιστους ηθοποιούς και με μοναδική, συνεχή παρουσία ένα νέο που ταξιδεύει στο πουθενά χωρίς ελπίδα καμιά. Η ύψιστη τέχνη της σιωπής. Η αντιστικτική διαλεκτική ανάμεσα στην μοναχική περιπέτεια του Κρίστοφερ και στα γράμματα που διαβάζει (Οff) η αδελφή του. Ο σπαραγμός χωρίς ίχνος μελοδραματισμού. Αράδες που ανοίγουν την καρδιά και ενσταλάζουν δάκρυα βγαλμένα από την ψυχή. Και τρίτο οι ερμηνείες και το soundtrack, πραγματική μουσική προσφορά. Σον Πεν, ο μεγάλος αδικημένος του «θείου» Όσκαρ. Αντί για το «Juno» αυτός άξιζε υποψηφιότητα καλύτερης ταινίας και καλύτερης ερμηνείας (Έμιλ Χερς). Οι έσχατοι έσονται πρώτοι. Γιατί μαζί με τον «Αταίριαστο» του Κόπολα και τα «Πέντε εύκολα κομμάτια» του Μπομπ Ράφελσον, ο τάφος του χιπισμού, η πλάκα του ρομαντισμού. Γιατί όπως ο Λίαμ των «Γλυκών δεκάξι» του Κεν Λόουτς, η κατάληξη και η πορεία είναι ίδια: Christopher what a waste. Ένα τόσο σπουδαίο, χαρισματικό πλάσμα, χαραμίστηκε για μια ουτοπία στην Αλάσκα! |