Cherry Blossoms/Kirschbluten: Hanami. Γερμανία/Γαλλία, 2008. Σκηνοθεσία-σενάριο: Ντόρις Ντόρι. Ηθοποιοί: Ελμα Βέπερ, Χαλενόρε, Ελσνερ, Αγια Ιριζούκι, Μαξιμίλιαν Μπρούκνερ. 127' Ομορφο, συγκινητικό ρόουντ-μούβι, γύρω από έναν ηλικιωμένο χήρο Γερμανό που ανακαλύπτει τον αληθινό του εαυτό στο ταξίδι του στο Τόκιο. Η αυτογνωσία που αποκτά ένας ηλικιωμένος χήρος στο ταξίδι του από τη Γερμανία στην Ιαπωνία είναι στο επίκεντρο της ταινίας «Ανθισμένες κερασιές» της Ντόρις Ντόρι, που πρωτοείδαμε στο Φεστιβάλ Βερολίνου. Στο πρώτο μέρος, η Τρούντι, η σύζυγος, ανακαλύπτει πως ο άντρας της Ρούντι πρόκειται σύντομα να πεθάνει και τον πείθει να ταξιδέψουν αρχικά ώς το Βερολίνο για να δουν τα παιδιά τους και στη συνέχεια να πάνε στο Τόκιο για να δουν τον άλλο γιο τους Στο Βερολίνο, η αδιαφορία των παιδιών που θέλουν να τους ξεφορτωθούν γρήγορα και οι σκηνές με τη μητέρα που κρύβει το μυστικό της αρρώστιας του πατέρα ακόμη κι από τον ίδιο τον άντρα της είναι δοσμένα με λιτότητα κι ένα ρυθμό που σε κρατάει. Κάπου στο μέσο της ταινίας, αντί για τον πατέρα, πεθαίνει ξαφνικά η μητέρα και ο πατέρας αποφασίζει να κάνει μόνος του το ποθητό ταξίδι στην Ιαπωνία. Κι εκεί όμως η αντιμετώπιση από τον γιο δεν θα είναι καλύτερη. Ετσι που ο Ρούντι αποφασίζει να ανακαλύψει μόνος του το Τόκιο. Η Ντόρι καταγράφει με λιτότητα και σωστό ρυθμό και μια κάμερα που καταγράφει από κοντά τις αντιδράσεις των προσώπων, μ' ένα στιλ που θυμίζει εκείνο στις ταινίες του Ιάπωνα Γιασουτζίρο Οτζου, ιδιαίτερα το «Ταξίδι στο Τόκιο» αποδεικνύοντας πως ξέρει να δημιουργεί και ατμόσφαιρα και αληθινή συγκίνηση, όπως εκείνες της συνάντησης του συζύγου με μια νεαρή χορεύτρια και το ταξίδι τους στο βουνό Φούτζι που ήθελε τόσο πολύ να κάνει η σύζυγος, ή εκείνη του αναπάντεχου, απίθανα όμορφου φινάλε. ΑΝΘΙΣΜΕΝΕΣ ΚΕΡΑΣΙΕΣ Μόνο η Τρούντι (Χανελόρε Έλσνερ) ξέρει πως ο άντρας της είναι ανίατα άρρωστος και ετοιμοθάνατος. Αποφασίζει να μην του το ανακοινώσει. Οι γιατροί της προτείνουν να κάνει ένα όμορφο ταξίδι μαζί του, να πραγματοποιήσουν κάτι που ονειρεύονται. Ο Ρούντι είναι ένας καλός, απλός, προβλέψιμος άντρας. Αγαπιούνται. Όταν η γυναίκα του τού προτείνει να πάνε στην Ιαπωνία, όπου ζει ο μικρός τους γιος, και να δουν από κοντά την κορυφή του Φουτζιγιάμα, εκείνος την βρίσκει υπερβολική. Τελικά, καταφέρνει να τον πείσει να ταξιδέψουν στο Βερολίνο όπου ζει ο μεγάλος τους γιος με την οικογένειά του και η κόρη τους. Εκεί καταλαβαίνουν ότι τα παιδιά τους είναι τόσο απασχολημένα με τις δικές τους ζωές, που δεν τους περισσεύει χρόνος για τους γονείς. Η μεγαλύτερη ευχή όλης μου της ύπαρξης, είναι να φύγω πριν από την σύντροφο μου. Να πέσω στο χώμα και να γίνω στάχτη, πριν το άνθος της μικρής μου κερασιάς χαθεί για πάντα… Ο Elmar Wepper ερμηνεύει έναν άντρα, που έχει συνδυάσει κάθε έννοια ευτυχίας και ηρεμίας, με την ύπαρξη της συντρόφου του. Όμως η ζωή είναι, κατά ιερό κανόνα, εφήμερη και μοιραία ο ένας θα αποχωριστεί τον άλλον. Ο άντρας μένει μόνος του. Η επιλογή του είναι να γεμίσει το κενό όσο γίνεται περισσότερο, χωρίς ταυτόχρονα να μπορεί ή να θέλει να το εξαφανίσει. Η άλλη επιλογή είναι μονάχα ο θάνατος. Καλωσορίζουμε την σημαντική γερμανίδα σκηνοθέτιδα Doris Dorrie στο σήμερα, με κάτι τελείως διαφορετικό, από αυτό που την αφήσαμε (Άντρες, 1985). Την σάτιρα την έχει διαδεχτεί η ωριμότητα και κυρίως η συγκίνηση. Δεν θα σταθώ τόσο στην σκηνοθετική της πραότητα, αλλά στην σεναριακή της απλότητα που εδώ καταπλήσσει. Τα πρώτα λεπτά φοβάσαι ότι θα δεις κάτι το εξαιρετικά βαρετό, αλλά πολύ σύντομα θα καταλάβεις ό,τι και αυτά τα λεπτά είχαν την ουσιαστική τους σημασία. Λιτή σε όλα, σε παρασέρνει αισθητικά με την λογική και τον συμβολισμό της γραφής της, θυμίζοντας την απλότητα του γερμανικού σινεμά του χθες. Ο Elmar Wepper καταφέρνει να σε συγκινήσει, σε βαθμό που θα ήθελες να τον γνωρίσεις από κοντά. Να δώσεις και εσύ μια μικρή λύση στο δράμα του, να συμπαρασταθείς στην επούλωση του τραύματος του. Η Aya Irizuki είναι η Giulietta Masina στο φελινικό Λα Στράντα. Μικροκαμωμένη, με εξωτερικευμένα συναισθήματα και έναν ανάλαφρο τρόπο αντιμετωπίσεως του δικού της δράματος. Η μουσική του Claus Bantzer ηχεί ευχάριστα και δένει την γερμανική συνείδηση με το απωανατολικό τοπίο. Κριτική Σύνοψη Το τρίτο, στην τάξη, καμάρι της φετινής γερμανικής σοδιάς είναι τρυφερό σαν άνθος κερασιάς και ευαίσθητο σαν καρδιά σπουργιτιού. Η Doris Dorrie παραδίδει μαθήματα ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης και αγγίζει με μεγάλη ευκολία την ψυχή του ώριμου θεατή. Δύο πολύ όμορφες ερμηνείες, μια παιχνιδιάρα μουσική, ένα ευχάριστο διάλειμμα από την καθημερινότητα, παρά το βλοσυρό του θέμα. Και θα σας αγγίξει και θα σας συγκινήσει και αν τυχόν μοιράζεστε ολόκληρη την ύπαρξη σας με μια άλλη, δεν αποκλείεται και να χρειαστείτε μαντιλάκια… Περισσότερα για την ταινία Για μια στιγμή. Για πάντα. Όταν ανθίζουν οι κερασιές, την άνοιξη, στη γιορτή της ομορφιάς και της αναγέννησης, σε ένα τοπίο μαγικό, ξεδιπλώνεται μπροστά μας η ιστορία του Ρούντι, της Τρούντι και της αγάπης τους. Μια ταινία γεμάτη ανατροπές και τρυφερότητα που μιλάει για τη ζωή, την αγάπη και την απώλεια. Ένας άντρας μαθαίνει ότι ποτέ δεν είναι αργά για να εκφράσει τα συναισθήματά του. Μια γυναίκα βλέπει το όνειρο της ζωής της να πραγματοποιείται με τον πιο ανορθόδοξο τρόπο. Μήπως η αίσθηση ότι κάτι είναι προσωρινό μας μαθαίνει να βλέπουμε τη ζωή έτσι όπως πραγματικά είναι? Τι μας κάνει να «ανθίζουμε»? Τι είναι αυτό που μας «μαραίνει»? Μια από τις πιο καταξιωμένες δημιουργούς της Γερμανίας, η Ντόρις Ντόρι (“Men”, “Me and Him”, “Am I Beautiful”, “Enlightenment Guaranteed”, “Naked”), επιβεβαιώνει και πάλι το σπάνιο ταλέντο της. BUTOH Το Butoh είναι ένας χορός που κυμαίνεται μεταξύ διαλογισμού και χάρης έως το γκροτέσκ. Δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με παραδοσιακούς Ιαπωνικούς χορούς, ακόμα κι αν κάποιες κινήσεις μπορεί να το κάνουν να φαίνεται ότι έχει. Το Butoh δανείζεται τις κινήσεις του από διάφορα είδη χορού και τρόπους έκφρασης όπως το Nÿ, το Flamenco και την Capoeira, αλλά είναι ο χορευτής ο ίδιος που, με τη φαντασία του/της, δημιουργεί την τεχνική του χορού. Το Butoh είναι μια σύγχρονη μορφή εξπρεσιονιστικού χορού με ρίζες στην Ιαπωνία λίγο μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο. Ο Tatsumi Hijikata είναι ο ιδρυτής του Butoh, το οποία αρχικά είχε ονομάσει Ankoku Butoh, που σημαίνει χορός του σκότους. Σταμάτησε να κοιτάει το σώμα του χορευτή ως αφηρημένο όργανο ή ως εργαλείο για την αισθητική της παράστασης, αλλά ως εργαλείο για να βρει και να αποκαλύψει βαθιές, σκοτεινές και αδιαπέραστες πληγές στο σώμα που κάποτε χαράχτηκαν εκεί. Οι χορευτές αποκαλύπτουν αυτές τις υποσυνείδητες πληγές με τη βοήθεια τεχνικών που σβήνουν το συνειδητό έλεγχο του σώματος. Ο πιο διάσημος χορευτής Butoh είναι ο Kazuo Ono (*1907), προς τιμή του οποίου και των εκατοστών του γενεθλίων του χόρεψε ο Tadashi Endo στο Τόκιο το 2007. HANAMI Η εποχή που ανθίζουν οι κερασιές χαρακτηρίζει την αρχή της άνοιξης και είναι ένα από τα σημαντικά γεγονότα του ιαπωνικού ημερολογιακού έτους. Η άνθηση των δέντρων γενικά συμβολίζει την άνθηση της ζωής, τη νιότη και την ομορφιά. Το άνθος της κερασιάς είναι ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα της ιαπωνικής κουλτούρας και συνδέεται όχι μόνο με την αφύπνιση, αλλά και με την ιδέα ότι η ζωή αποτελείται από διάφορα στάδια και ότι είναι παροδική. Όσο μεγαλύτερη σε ηλικία είναι μια κερασιά, τόσο περισσότερα άνθη βγάζει. Η λέξη Hanami σημαίνει «να κοιτάς τα λουλούδια» και αναφέρεται στα άνθη της ιαπωνικής κερασιάς, μιας ιδιαίτερης ποικιλίας. Είναι σύνηθες στην Ιαπωνία να εορτάζεται το Hanami στα πάρκα όταν οι κερασιές είναι σε πλήρη άνθιση. Για περίπου δέκα ημέρες, όσο οι κερασιές είναι ανθισμένες, φίλοι, συνάδελφοι και οικογένειες μαζεύονται κάτω από τα δέντρα για picnic, προκειμένου να γιορτάσουν σε μια θάλασσα από ροζ και άσπρα πέταλα λουλουδιών. DORIS DÖRRIE Για το νόημα της ταινίας... Πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία στα άνθη της κερασιάς να ανθίσουν. Γι αυτό συμβαίνουν όλα. Σε κάθε άνθρωπο, ζώο ή φυτό δίνεται η μια στιγμή κατά την οποία μπορεί πραγματικά να ανθίσει και να αποκαλύψει τον πραγματικό του εαυτό. Αλλά αυτό που μας συμβαίνει συνήθως, και που συνέβη και στον Ρούντι, είναι ότι τον καταπιέζουμε. Δεν επιτρέπουμε ποτέ στον πραγματικό μας εαυτό και στην πραγματική μας ομορφιά να αποκαλυφθεί, να ανθίσει όπως κάνουν και οι κερασιές… 2007 HOW TO COOK YOUR LIFE 2005 DER FISCHER UND SEINE FRAU (THE FISHERMAN AND HIS WIFE) 2002 NACKT (NAKED) 2000 ERLEUCHTUNG GARANTIERT (ENLIGHTENMENT GUARANTEED) 1998 BIN ICH SCHÖN? (AM I BEAUTIFUL?) 1994 KEINER LIEBT MICH (NOBODY LOVES ME) 1992 HAPPY BIRTHDAY, TÜRKE! (HAPPY BIRTHDAY!) 1989 GELD (MONEY) 1988 ICH UND ER (ME AND HIM) 1986 PARADIES (PARADISE) 1985 MÄNNER (MEN) 1984 IM INNEREN DES WALS (INSIDE THE WHALE) 1983 MITTEN INS HERZ (STRAIGHT THROUGH THE HEART) ELMAR WEPPER Για τον χαρακτήρα του στην ταινία… Στον Ρούντι δεν αρέσουν καθόλου οι αλλαγές, του αρέσει η ρουτίνα του. Δεν είναι ιδιαίτερα ευτυχισμένος άνθρωπος αλλά θεωρεί ότι είναι τυχερός στη ζωή του. Δεν μπορεί να ζήσει την στιγμή. Τον συναρπάζει η γυναίκα του. Την παρομοιάζει με τίγρη. Εκείνη έχει όλα τα χαρακτηριστικά που δεν έχει ο Ρούντι… 2005 Der Fischer und seine Frau, director: Doris Dorrie 2001 Lammbock, director: Christian Zubert 2001 Space Zoo, director: Werner Kranwetvogel 1994 Wolpodzilla, director: Hans Horn 1990 Café Europa, director: Franz Xaver Bogner 1985 Beinah Trinidad, director: Oliver Storz 1970 Schmetterlinge weinen nicht, director: Klaus Überall 1957 Eine Verruckte Familie, director: Harald Philipp HANNELORE ELSNER Για τον χαρακτήρα της στην ταινία… Η Τρούντι είναι ένας άνθρωπος ελεύθερος και εγκλωβισμένος την ίδια στιγμή. Μπορεί κάποιες φορές να της λείπουν κάποια πράγματα, αλλά όχι περισσότερο απ ότι συμβαίνει σε όλους μας. Είναι πολύ δυνατή, γλυκιά και ήρεμη γυναίκα. Έχει δεσμευτεί στη σχέση της με τον Ρούντι με μεγάλη υπερηφάνεια... 2008 Insomni, Director: Pascal Cané 2007 Jakobs Bruder, Director: Daniel Walta 2007 Vivere, Director: Angelina Maccarone 2005 Rauchzeichen, Director: Rudolf Thome 2005 Du Hast Gesagt, Dass Du Mich Liebst, Director: Rudolf Thome 2004 Go For Zucker!, Director: Dani Levy 2003 Frau Fahrt, Mann Schlaft, Director: Rudolf Thome 2002 Rot Und Blau, Director: Rudolf Thome 2002 My Last Film, Director: Oliver Hirschbiegel 2000 No Place To Go, Director: Oskar Roehler 1999 Der Schrei Des Schmetterlings, Director: Frank Strecker 1978 Der Schneider Von Ulm, Director: Edgar Reitz ΚΡΙΤΙΚΕΣ 15λεπτο ασταμάτητο χειροκρότημα στο Φεστιβάλ Βερολίνου «Η χρήση των οπτικών μεταφορών, κάθε μια από τις οποίες καταλαμβάνει όσο χώρο της χρειάζεται για να αναπνεύσει και να αναδείξει την εξέλιξη της ιστορίας τονίζει μια ταινία υψηλής αισθητικής και ανθρώπινου ρυθμού.» Variety «Η Doris Doerrie είναι σε εξαιρετική φόρμα στην ταινία «ΑΝΘΙΣΜΕΝΕΣ ΚΕΡΑΣΙΕΣ», μια εκπληκτική βαθιά ιστορία.» Deborah Young, The Hollywood Reporter «Μια μαγική ιστορία για ένα παντρεμένο ζευγάρι του οποίου η αγάπη είναι σε θέση να εξελιχθεί και να ωριμάσει.» Glen Russell, Northern Stars Η ΤΑΙΝΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΕΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΙ 8.000.000 ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ ΒΡΑΒΕΙΑ / ΦΕΣΤΙΒΑΛ Bavarian Film Awards 2008: Best Actor, Best Production Berlin International Film Festival 2008: Golden Berlin Bear nomination for Doris Dorrie German Film Awards 2008: Best Costume, Best Actor, Outstanding Feature Film, Best Director 34TH Seattle International Film Festival: SIFF 2008 Golden Space Needle Audience Award |