L' Enfant d' en Haut

Γαλλία, Ελβετία, 2012, Εγχρωμο Παραγωγή: Ρουθ Γουόλντμπεργκερ Σκηνοθεσία: Ούρσουλα Μεγιέρ Σενάριο: Αντουάν Ζακούντ, Ούρσουλα Μεγιέρ, Ζιλ Τοράν Φωτογραφία: Ανιές Γκοντάρ Μοντάζ: Νέλι Κετιέ Μουσική: Τζον Πάρις Πρωταγωνιστούν: Κέισι Μοτέ Κλάιν, Λέα Σεϊντού, Μάρτιν Κόμπστον, Τζίλιαν Αντερσον Διάρκεια: 100'

Δυο χρόνια μετά το «Home», η Ούρσουλα Μεγιέρ επιστρέφει με άλλη μια συγκινητική ιστορία διαλυμένης οικογένειας που της χάρισε Ειδική Μνεία στο περσινό Φεστιβάλ Βερολίνου.

Βαρύ χιόνι σκεπάζει απαλά τον ψυχισμό ενός αγοριού που μεγάλωσε απότομα... Ο 12χρονος Σιμόν είναι ένα πιτσιρίκι που έχει μεγαλώσει πριν την ώρα του. Αγγελικός στην όψη, παμπόνηρος και τολμηρός στην πραγματικότητα, έχει βρει τον τέλειο τρόπο να ξεγελά τον κόσμο για να κερδίζει τα προς το ζην. Ο Σιμόν και η λίγο μεγαλύτερη αδελφή του Λουίζ, ζουν δίπλα σ’ ένα χιονοδρομικό κέντρο στις ελβετικές Αλπεις.

Η Λουίζ, πανέμορφη αλλά επιπόλαια, αλλάζει εραστές και δουλειές με αυτοκαταστροφική ταχύτητα. Ο Σιμόν γυροφέρνει με τα λιφτ στις πίστες και στα σαλέ και κλέβει εξοπλισμό, σκι, μπότες, γυαλιά, γάντια, που μετά πουλάει στους συνομήλικους γείτονές του. Η ανικανότητα της Λουίζ να φροντίσει για τον εαυτό της, πόσο μάλλον για τον μικρό της αδελφό, αναγκάζουν τον Σιμόν ν’ αναλάβει την ευθύνη και των δυο τους. Μόνο που σιγά σιγά ο ρόλος του ως «ενήλικα» θα διαλύσει την όποια ισορροπία είχε η σχέση του με τη Λουίζ και το χιονοδρομικό κέντρο θα γίνει το καταφύγιό του.

Η Ελβετίδα Ούρσουλα Μεγιέρ είχε ήδη εντυπωσιάσει πριν δυο χρόνια με το «Home» κι επανέρχεται στο ίδιο ύφος της μοναξιάς μέσα στο πλήθος, ακόμα πιο ώριμη κι αποτελεσματική. Οι ήρωές της είναι, στην ουσία, παιδιά που αναγκάζονται από τις συνθήκες να επωμιστούν βάρη που τους έχει επιβάλλει η ανευθυνότητα των μεγάλων. Η τραγικότητα της ιστορίας του Σιμόν και της Λουίζ διαπερνά τη συνείδηση, κυρίως επειδή απεικονίζεται με χιούμορ κι ευαισθησία: η ιστορία της ταινίας έχει βαρύτητα και μελαγχολία, αλλά είναι ειπωμένη με μια ελαφρότητα που την κάνει καθημερινή, άρα ακόμα πιο καθολική, μια ιστορία - κανόνα κι όχι εξαίρεση.

Με οικονομία και προσεκτικές κινήσεις η Μεγιέρ αποδίδει εύκολα και τους χαρακτήρες των ηρώων της και τα κίνητρά τους και τη μεταξύ τους σχέση και το περιβάλλον στο οποίο ζουν, ένα περιβάλλον τόσο μεγάλης κοινωνικής ανισότητας, όση είναι η απόσταση από την κορυφή του βουνού όπου κάνουν σκι οι πλούσιοι τουρίστες, μέχρι τη μικροαστική, μίζερη κοινότητα επαγγελματιών που ζει στους πρόποδες.

Απλή, επιδραστική και συγκινητική, η ταινία της Μεγιέρ θυμίζει το πνεύμα των αδελφών Νταρντέν, τόσο στον κοινωνικό της προβληματισμό, όσο και στη μελέτη των ανθρώπινων προθέσεων και της απώλειας της παιδικότητας. Ωστόσο η ματιά της Μεγιέρ είναι συνειδητά γυναικεία, σχεδόν μητρική, με αποτέλεσμα η ταινία να είναι τόσο σκληρή όσο και συναισθηματική, τόσο έκφραση απογοήτευσης όσο και δήλωση αγάπης. Κι όλες οι προθέσεις της Μεγιέρ εντείνονται και βρίσκουν την τέλεια έκφρασή τους σε δυο εκπληκτικούς πρωταγωνιστές, τον μικρό Κέισι Μοτέ Κλάιν και την πανέμορφη Λέα Σεϊντού που, όταν έχει παραπάνω από διακοσμητικό ρόλο, είναι και θαυμάσια ηθοποιός.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ Eπίσημη επιλογή της Ελβετίας για τα Όσκαρ Ειδική Μνεία στο Επίσημο Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Βερολίνου 2012

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ

Αρκετό καιρό αφού είχα ξεκινήσει να δουλεύω την ιστορία του “Η αδελφή μου”, η ανάμνηση ενός νεαρού παιδιού μου ήρθε ξαφνικά στο μυαλό. Μεγάλωσα στους πρόποδες των βουνών Τζούρα, όπου η ανάβαση στο χιονοδρομικό κέντρο ήταν μια καθημερινή μας συνήθεια. Υπήρχε ένα αγόρι που πάντα ανέβαινε μόνο του, ενώ όλοι πηγαίναμε σε μεγάλες παρέες. Ήταν πολύ κακός στο σκι, ωστόσο πάντα ένοιωθα ότι τον γέμιζαν με αδρεναλίνη οι πίστες το ρίσκο και ο φόβος. Έδειχνε απλά να αντλεί χαρά και μόνο που βρισκόταν εκεί. Αργότερα έμαθα ότι του είχαν απαγορέψει την είσοδο στα εστιατορία γιατί είχαν υποπτευθεί ότι έκλεβε. Εξακολουθούσε να με γοητεύει αυτό το αγόρι, ίσως επειδή δεν ταίριαζε στο πλούσιο σκηνικό του θερέτρου. Συνέχισε να κλέβει για καιρό, μέχρι που του απαγορεύτηκε και η είσοδος στο λιφτ. Αυτό το νεαρό παιδί, που έτρεχε στις πίστες μανιασμένο, παρέμενε πάντα ένα μυστήριο για μένα. Τότε ήμουν 12 χρονών, όσο ο Σάιμον στην ταινία, και τον θυμάμαι ακόμα.